Vakanüvis Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi (Apr 2018)
Tarihî Süreçte Göçler Ve Yer Adları Değişiklikleriyle Kafkasya’da Bir Ermeni Yurdu Tesis Edilmesi Meselesi
Abstract
XIX. yüzyılda Osmanlı Devleti’nin maruz kaldığı ilk kitlesel göç dalgası Kafkas göçleri olmuştur. 1820’li yıllardan sonra küçük gruplar halinde başlayan göçler artarak 1858- 1864 yılları arasında yüz binlerce Kafkasyalı Müslüman, halifenin topraklarına göç etmiştir. 93 Harbi ile birlikte Ermeni reformunun gündeme gelmesi, Rusya ve İngiltere arasındaki rekabetin Ermeni meselesini milletlerarası boyuta taşıması, Osmanlı Devleti toprakları dahilindeki Ermeni ve Osmanlı unsurlarının ilişkilerine doğrudan etki eden bir durum olmuştur. Taşnak ve Hınçak gibi ayrılıkçı komitelerin bir Ermenistan yurdu inşası ideaları ayrıca Ruslardan aldıkları destek, onların Kafkas bölgesine entegrasyonunu kolaylaştırmış, yapacakları herhangi bir deportasyon, asimilasyon ve dahi soykırıma dair kendilerine cesaret aşılamıştır. Bu çalışmada, bu suretle başlayan bugünkü Ermenistan bölgesinin oluşumu ve burada yaşam süren etnik unsurlardan bilhassa Müslüman Türklerin ihraç edilişinin doksan iki yıl süren aşamalarından bahsedilerek, etnik temizlik neticesinde kalıntıların ortadan kaldırılması ve “dünden bugüne burası Ermeni yurdudur” imajını vermek adına yer adlarının ne şekilde değiştirildiği anlatılmaktadır.
Keywords
