مطالعه آزمایشگاهی تأثیر زاویه آبشکن چوگانی بر آب‌شستگی و مقایسه آن با آبشکن ال شکل

Abstract

آبشکن‌ها سازه‌های عرضی هستند که از دیواره طبیعی رودخانه با طول مناسب و با زاویه مناسبی نسبت به راستای اصلی جریان ساخته میشوند. احداث این سازه ها سبب انحراف جریان از کناره‌ها و نواحی بحرانی شده و جریان را به سمت محور مرکزی رودخانه هدایت می‌نمایند. آبشکن‌های چوگانی به دلیل شکل خاص دماغه، می‌توانند سازه مناسبی در عملیات حفاظت از سواحل و ساماندهی رودخانه ها باشند. تاکنون تحقیقات بسیاری در مورد زاویه آبشکن‌ها بر الگوی آبشستگی انجام شده است ولی در مورد زاویه آبشکن چوگانی بر الگوی آبشستگی تحقیقاتی صورت نگرفته است. در این تحقیق به بررسی آزمایشگاهی زاویه آبشکن چوگانی بر آبشستگی و توپو گرافی بستر و مقایسه آن با آبشکن L شکل پرداخته شده است. آزمایش‌ها بر روی سری آبشکن‌های چوگانی و L شکل با سه زاویه 30، 60 و 90 درجه (نسبت به ساحل پایین دست کانال) درون فلومی با طول 5/10 متر، عرض و ارتفاع 5/0 متر در شرایط آب زلال انجام شد. نتایج آزمایش‌ها نشان می‌دهد پارامتر‌های حفره آبشستگی، طول و ضخامت پشته رسوبی با افزایش زاویه در آبشکن-های چوگانی کمتر از L شکل می‌باشد. حداکثر عمق آبشستگی، میانگین مساحت و حجم آبشستگی با افزایش زاویه از 30 به 90 درجه به ترتیب در آبشکن‌های L شکل4/41، 41 و 5/75 درصد و در آبشکن‌های چوگانی8/33، 39 و 73 درصد افزایش می‌یابد. همچنین در پایین‌دست آبشکن چوگانی در دیواره کانال آبشستگی صورت نگرفته که در تخریب آبشکن و حفاظت فرسایش دیواره رودخانه نسبت به آبشکن L شکل بهتر عمل می‌کند.

Keywords

• آبشکن‌ چوگانی
• آبشکن ‌l شکل
• آب‌شستگی
• زاویه آبشکن
• توپوگرافی بستر
• مدل آزمایشگاهی