Pamukkale University Journal of Engineering Sciences (Dec 2018)
Samsun Sahili midye kabuklarının ağır metal giderim potansiyelinin belirlenmesi
Abstract
Bu çalışma kapsamında Samsun Sahilleri’nden toplanan midye kabukları kullanılarak, bu kabukların sentetik olarak hazırlanmış atıksulardan kurşun ve nikel gibi ağır metalleri giderme kapasitesi araştırılmıştır. Yapılan çalışmalarda, midye kabukları iki ayrı şekilde kullanılmıştır. Bunlardan ilkinde, ham midye kabukları sadece öğütülmüştür. Diğerinde ise, kabuklar öğütüldükten sonra sülfürik asit kullanılarak ön arıtımdan geçirilmiştir. Deneysel çalışmalarda pH, zaman, midye kabuğu miktarı gibi çeşitli değişkenler kullanılarak midye kabuklarının ağır metal giderim potansiyeli incelenmiştir. Çalışmalar 25 °C sabit sıcaklık ve 150 devir/dk. çalkalama hızında yürütülmüştür. Deneylerde kullanılan midye kabuğu boyutu 45-125 µm olarak seçilmiştir. Yapılan çalışmalar neticesinde elde edilen sonuçlara göre, ham olarak kullanılan midye kabuklarıyla yapılan deneylerde, arıtım sonrası pH değerleri dikkate alınarak, kimyasal çöktürme mekanizmasının hâkim mekanizma olduğu sonucuna varılmıştır. Ön arıtımlı (asitle muamele edilmiş) midye kabuklarının arıtım performansı incelendiğinde ise, meydana gelen arıtım mekanizmasının adsorpsiyonu temsil ettiği anlaşılmıştır. Ham midye kabukları kullanılarak, kurşun ve nikel iyonu konsantrasyonları yaklaşık olarak 100 mg/L’den sırasıyla en düşük 3.9 mg/L ve 73.62 mg/L’ye indirilmiştir. Ön arıtımlı midye kabukları ile yapılan çalışmalarda ise sadece kurşun giderimi araştırılmış ve yaklaşık 100 mg/L olan başlangıç konsantrasyonu pH 2’de 9.22 mg/L’ye düşürülmüştür. Ön arıtımlı midye kabukları için adsorbent tutma kapasitesi (q) 0.4 g/L midye kabuğu dozajında 244.74 mg/g olarak bulunmuştur.
