زبان پژوهی (Jan 2021)
ارزیابی محتوای دستوری مجموعه کتاب های آموزش نوین زبان فارسی
Abstract
دستورِ آموزشی، بخشِ مهمی از آموزشِ زبان فارسی به غیر فارسی‌زبانان است که اصول و پیچیدگی‌های این رویکرد، همواره نقد و بررسی ویژهای را در پی دارد. در همین راستا، پژوهش حاضر به ارزیابی و نقدِ محتوای دستوری کتابهای آموزش نوین زبان فارسی بر پایة رویکرد دستور آموزشی میپردازد. به این منظور، ابتدا مجموعه کتابهای یادشده، از جنبة محتوای دستوری توصیف شدند. سپس، محتوا، روش، شیوة ارائه مطالب، مخاطب و تمرینهای دستوریِ کتاب بر مبنایِ مهمترین ویژگیهای دستور آموزشی تحلیل گردیدند. این ویژگی‌ها، مشتمل بر همراهیِ آموزشِ دستور و واژه، بافت‌مداری، طرح دستوری و آموزشِ چرخهای و تدریجی هستند. در پایان، نارساییهای دستوریِ مجموعه، در پنج حوزة نادرستی‌ها، نام‌گذاری اصطلاح‌های دستوری، جمله‌های نمونه و نگارش، ارزیابی و نقد شدند. یافته‌های پژوهش نشان داد قواعدِ دستورِ آموزشی، بازتابِ نافرجامی در این مجموعه دارد. همچنین، محتوای دستوری این کتاب‌ها غیر منطقی و نارسا است و صورتی چرخهای و تدریجی ندارد. علاوه بر این، اساسِ محتوایی دستور در این مجموعه، فراتر از هر دیدگاه و رویکردی، از دستور زبانِ درستِ فارسی، دور شده و نیازمندِ ویرایش‌های اساسی است.
Keywords
