Ikufīziyuluzhī-i Giyāhān-i Zirā̒ī (Jun 2019)
تغییرات صفات زراعی و فلورسانس کلروفیل در ژنوتیپهای برنج (Oryza sativa L.) تحت شرایط آبیاری زیرسطحی
Abstract
بهمنظور بررسی تغییرات عملکرد، اجزای عملکرد و فلورسانس کلروفیل، 28 لاین و رقم برنج در سیستم آبیاری زیرسطحی با کپسولهای متخلخل، آزمایشی به صورت طرح کاملاً تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه گنبد کاووس در سال زراعی 1397-1396 در سه تکرار اجرا شد. سیستم آبیاری شامل دو خط لوله اصلی بود که در روی هر لوله اصلی یک شیر فلکه و یک کنتور حجمی نصب گردید. آب مورد نیاز برای هر تیمار با استفاده از لولههای 16 میلیمتری به ابتدای هر کرت برده شد. با قرار دادن فشارسنج در ابتدای خط لولهها، در آبیاری زیرسطحی متوسط فشار کارکرد سیستم تنظیم گردید. نتایج تجزیه واریانس نشان داد اختلاف بین ارقام و لاینهای ارزیابی شده در همه صفات مورد بررسی در سطح احتمال یک درصد معنیدار بهدست آمد. ژنوتیپهای HHZ1-DT3-Y1Y1، HHZ 22-Y3-DT1-Y1، HHZ 6-DT1-LI1-LI1، IR14L110 و HHZ 23-DT16-DT1-DT1 در بین ژنوتیپهای مورد بررسی دارای بیشترین وزن دانه پر بودند که با بررسی این ژنوتیپها از نظر پارامترهای فلورسانس کلروفیل این نتیجه مشهود شد که آنها از نظر پارامترهایی مانند کارآیی واقعی فتوشیمیایی فتوسیستم 2، سرعت انتقال الکترون از فتوسیستم 2، پراکنش فتوشیمیایی انرژی جذب شده، ضریب خاموشی فتوشیمیایی فلورسنت متصل به PSII، فلورسانس حداکثر در حالتهای سازگار شده به تاریکی، حداکثر کارآیی فتوشیمیایی فتوسیستم 2 و کارآیی تبدیل انرژی الکترونها به انرژی شیمیایی تحت نور اشباع بالا بودند و از نظر پارامترهای ضریب خاموشی غیرفتوشیمیایی فلورسنت، پراکنش غیرفتوشیمیایی فوتونهای جذب شده و فلورسانس متغیر در حالتهای سازگار شده به تاریکی پایین بودند. لذا میتوان از این ژنوتیپها بعد از بررسیهای بیشتر به عنوان ژنوتیپهایی با نیاز آبی کم استفاده نمود.