تاثیر آموزش مبتنی بر الگوی اعتقاد بهداشتی بر سواد سلامت و پیشگیری از مصرف سیگار در دانشجویان

Abstract

زمینه و اهداف: نظر به افزایش روند مصرف سیگار در بین دانشجویان و قابلیت الگوی اعتقاد بهداشتی در پیشگویی سواد سلامت و پیشگیری از مصرف سیگار و نیز نقش سواد سلامت در پیشگیری از مصرف سیگار، این مطالعه با هدف تعیین تاثیر آموزش مبتنی بر الگوی اعتقاد بهداشتی بر سواد سلامت و پیشگیری از مصرف سیگار در دانشجویان انجام شد. مواد و روش­ها: این مطالعه مداخله‌ای از نوع نیمه­‌تجربی در سال 1396 و در میان 120 نفر از دانشجویان غیرسیگاری دانشگاه علوم­پزشکی­شهید­بهشتی­تهران (60 نفر در هر یک از دو گروه مداخله و کنترل) انجام شد. ابزار گردآوری داده‌ها شامل پرسشنامه روا و پایای مبتنی بر سازه­های حساسیت، منافع و خودکارآمدی درک­شده از الگوی اعتقاد بهداشتی، رفتارهای پیشگیرانه از مصرف سیگار و پرسشنامه سنجش سواد سلامت (HELIA) بود که در دو مرحله قبل و 6 ماه پس از آموزش تکمیل گردید. داده‌های گردآوری­شده با استفاده از آزمون‌های متناسب و نرم‌افزار SPSS نسخه 18 تحلیل شدند. تمامی مراحل مطالعه حاضر طبق موازین اخلاقی اجرا گردید. یافته­ ها: قبل از آموزش، بین متغیرهای جمعیت­شناختی و زمینه­ای، میانگین سازه­های حساسیت، منافع و خودکارآمدی درک­شده، سواد سلامت و رفتارهای پیشگیرانه در دو گروه، تفاوت معنی­دار وجود نداشت (05/0P>). پس از آموزش، مقایسه دو گروه نشان داد که میانگین نمرات سازه­های حساسیت، منافع و خودکارآمدی درک­شده، سواد سلامت و رفتارهای­پیشگیرانه در گروه مداخله به­طور معناداری نسبت به­گروه کنترل، تغییر داشته­است (05/0P<). نتیجه ­گیری: آموزش براساس سازه­های حساسیت، منافع و خودکارآمدی درک­شده، می­تواند در ارتقای سواد سلامت و در نتیجه پیشگیری از مصرف سیگار در دانشجویان غیرسیگاری موثر باشد.

Keywords

• الگوی اعتقاد بهداشتی؛ آموزش؛ سواد سلامت؛ پیشگیری؛ مصرف سیگار؛ دانشجویان