تحقیقات تاریخ اجتماعی (Apr 2017)
طاعون در ایران عصر صفوی
Abstract
پاسخ‌گویی به نیازهای طبی در هر جامعه‌ای در قالب نظام طبی آن جامعه عملی می‌گردد لذا پژوهش حاضر براساس این مسئله شکل‌گرفته است که رویکرد شناختی و رفتاری در مقابله با بیماری مسری طاعون در جامعه ایران عصر صفوی در چه فضایی از گفتمان طبی و بر اساس چه روش‌هایی صورت می‌گرفت و بروز آن چه مصائبی را به دنبال داشت؟ یافته‌های پژوهش حاضر بر اساس روش توصیفی-تحلیلی نشان می‌دهد که نظام طب ایران عصر صفوی در مواجهه با بیماری طاعون از حوزه‌های مختلف معرفتی طب جالینوسی با طرز تفکر اخلاطی، طب مبتنی بر اصول تفکر اسلامی و طب عامیانه رایج در میان مردم بهره می‌برد. به لحاظ شناختی، عدم شناخت و ناآگاهی نسبت به عامل بیماری‌زا، سردرگمی در رویکرد رفتاری و شیوه‌های درمانی را به دنبال داشت ازاین‌رو پیشگیری از ابتلا به بیماری به شکل‌های گوناگون در اولویت قرار داشت و شیوه‌های مختلف درمانی نیز نه برای علاج منشأ و اصل بیماری که اغلب برای رفع عوارض و نشانه‌ها مورداستفاده قرار می‌گرفت. نتیجه متعاقب بروز طاعون در جامعه عصر صفوی، تلفات جمعیتی، مشکلات اقتصادی، قحطی و ناامنی راه‌ها بود.
Keywords
