پدافند غیرعامل (Dec 2023)
رویکرد پدافند غیرعامل در مکانگزینی انبار اقلام ضروری به کمک تحلیل سلسله‌مراتبی
Abstract
در جنگهای جدید که با استفاده از تجهیزات پیشرفته هوشمند صورت میپذیرد و اهداف بهصورت نقطهای مورد هدف قرار میگیرند، نقاط و اهداف کلیدی که در شبکه فعالیتهای کشور نقش کلیدی ایفا میکنند، در زمره اولین اهداف هستند. از آنجا که بخش قابل توجهی از این نقاط درون شهرها واقع هستند، شهرها و علیالخصوص شهرهای استانهای مرزی نیز مورد تهاجم واقع میشوند. شهرستان دزفول با توجه به موقعیت راهبردی خود همواره بهعنوان یک هدف تهاجم توسط دشمن شناخته میشود و این مسئله زنگ خطری بر ناپایدار شدن ساختار شهر است همچنین با توجه به مشخصههای بارز تهاجم و پشتیانی در دوران هشت سال جنگ تحمیلی ضرورت تبیین، تهیه اصول و الزامات پدافند غیرعامل جهت آسیبپذیری پدافندی این شهر، از منظر پدافند غیرعامل را گریزناپذیر کرده است. پدافند غیرعامل در کنار توجه به فرم، بافت و ساخت شهر،کاربری اراضی شهری، شبکههای ارتباطی و زیرساختهای شهری، به مکانیابی کاربریهای حیاتی شهر تاکید نمودهاند. انبار اقلام ضروری یکی از کاربریهای حیاتی شهر است که پس از وقوع بحران نقش مهمی در عادی سازی شرایط دارد. بنابراین انتخاب مکانی مناسب برای احداث، نگهداری مواد غذایی و کارکرد بهینه آن در هنگام وقوع بحران ضروری است. با بهکارگیری اصول و ضوابط مناسب مکانگزینی میتوان تا حد زیادی از تبعـات حملـه دشمن بر این کاربری کاهش داد. برای دستیابی به اهداف تحقیق شاخصهای منتخب تأثیرگذار بر مکانیابی انبار اقلام ضروری بر مبنای رویکرد پدافندغیرعامل برای جمعیت پویا استخراج شد؛ . بـراین اسـاس پنج معیار 1) فضایی، کالبدی، 2) اقتصـادی،3) جمعیتی، 4)امنیتی و دفاعی و 5) طبیعی، جغرافیایی و زیستمحیطی بـا عنـوان معیارهـای مـؤثر بـر مکانیابی انبارهای اقلام ضروری تعیین گردیدند مجموعا 22 شاخص تأثیرگذار بر مکانیابی شناسایی و با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی ahp، وزن نسبی آنها محاسبه گردیده است و برای تهیهی نقشه، ازمحیط gisاستفاده شد. پـس از انجـام محاسبات ریاضی، بیشترین میزان ضـریب اهمیـت بـه زیرمعیار دسترسی به شبکه ارتباطی(155/0) و کمترین میزان مربوط به شرایط اقلیمی(015/0) تعلق گرفت. بر مبنای اعمال ضرایب اهمیت معیارها و با استفاده از همپوشانی نقشههای اطلاعات مکانی بدست آمده، محدودههایی جهت استقرار انبارهای اقلام ضروری بر اساس بازه کاملا مناسب تا کاملا نامناسب، در شهرستان دزفول پهنهبندی گردید که از این میان محدوده های کاملا مناسب و مناسب به ترتیب با مساحت 7 و 32 درصد منطقه را تحت پوشش قرار دادهاند. نتایج نشان میدهد که این مکانها عمـدتا در نیمۀ شرقی و جنوب شرقی شهرستان شامل کویهای فرهنگ شهر، بهاران، پیام آوران، نگار، طالقانی، مدرس، مقاومت و کوی سوم شعبان و نیز بخشهایی از خیابانهای فردوسی و امام خمینی شمالی قرار دارند.
