1066 NUMARALI SİVAS YOKLAMA DEFTERİ ÜZERİNE BİR İNCELEME

Abstract

Timar yoklama defterleri, zeamet ve timar sahiplerinin isimlerini, timar yerlerini, timar miktarlarını, timar tevcih ve intikâl sebeplerini içeren defterlerdir. Osmanlı Devleti timar sisteminde sefere katılmayan, hizmetini yerine getirmeyen sipahileri tespit etmek ve bir bölgedeki timar ve zeametlerin durumunu teftiş etmek için timar yoklamaları yapılmıştır. Yapılan yoklamalar sayesinde, timar sistemi uygulanan sancak ve eyaletlerde timar sahipleri yerinde tespit edilmiş, boşalan ya da nizalı olan timarlar belirlenerek bir düzene sokulmaya çalışılmıştır. Bu şekilde sistemin işleyişe dair doyurucu oranda bilgi veren yoklama defterleri, tarih araştırmaları için son derece önemlidir. Çalışmanın amacı, 1066 numaralı yoklama defterinden hareketle Sivas sancağında timar ve zeametlerin gelirlerini, nahiyelere göre dağılımını, timarların kimin tasarrufunda olduğunu, hangi sebeplerle tevcih ve intikal edildiklerini ortaya koymaktır. Öte yandan çalışma, bir paşa sancağı olan Sivas özelinde, Osmanlı Devleti’nde askerî ve iktisadî yapının en önemli kurumlarından olan timar sistemin işleyişiyle ilgili yapılan çalışmalara katkı sağlamaktadır.

Keywords

• yoklama defteri,
• sivas sancağı,
• zeamet,
• timar,
• sipahi.
• checking-out register,
• sivas sanjak,
• medium-sized revenue grant,
• small-sized revenue grant,
• cavalryman.