Āsīb/shināsī-i Darmāngāhī-i Dāmpizishkī (Apr 2019)

مقایسه تجربی اثرات اسید اسکوربیک و تیامین در جلوگیری از ضایعات بافتی ناشی از سرب در برخی بافت‌های ماهی کپور (Cyprinus carpio)

  • فاطمه پورعلی,
  • زهرا موسوی,
  • داور شاهسونی,
  • محمد عزیز زاده

Journal volume & issue
Vol. 13, no. 1 (49) بهار
pp. 27 – 40

Abstract

Read online

با توجه به تجمع فلز سرب در بافت­های خوراکی ماهی، امنیت و سلامت غذای انسان نیز تحت تاثیر قرار می­گیرد. مطالعه حاضر به­ منظور مقایسه تجربی اثرات ­اسید آسکوربیک و تیامیندر جلوگیری از ضایعات بافتی ناشی از سرب در برخی بافت­های ماهی کپور انجام شد. ماهیان به­صورت تصادفی به 4 گروه 30تایی تقسیم شدند. گروه 1 به عنوان شاهد در نظر گرفته­ شد. گروه 2 استات سرب، گروه 3 و 4 علاوه بر سرب به ترتیب تیامین و اسید آسکوربیک نیز دریافت کردند. پس از کالبدگشایی، نمونه­های بافتی از مغز، کبد و کلیه تهیه و برش­های آماده شده، به­روش هماتوکسیلین- ائوزین رنگ‌آمیزی شد. در مقایسه آماری ضایعات بافت مغز شامل پرخونی، ادم و تغییرات ایسکمیک در گروه 4 به صورت معنی­داری کمتر از گروه­های 2 و 3 بود. همچنین در کبد، پرخونی، هایپرپلازی کانون‌های ملانوماکروفاژ، تغییرات دژنراتیو و گنجیدگی­های اسیدفست داخل هسته­ای هپاتوسیت‌ها مشاهده گردید. شدت پرخونی در بافت کبد و تغییرات دژنراتیو هپاتوسیت­ها در گروه 3 به­صورت معنی­داری کمتر از گروه 4بود. هیچ­یک از شاخص­های پاتولوژیک کلیه شامل پرخونی، خونریزی، گنجیدگی­های اسیدفست داخل هسته­ای، تورم و نکروز سلول­های پوششی توبول­ها و هایپرپلازی کانون­های ملانوماکروفاژ، بین گروه­های 3 و 4 تفاوت معنی­داری نشان ندادند، اما در مقایسه برخی ضایعات این دو گروه با گروه 2، اختلاف معنی­دار مشاهده گردید.بر پایه نتایج ذکر شده می­توان نتیجه­گیری نمود که اسید آسکوربیک و تیامین می­توانند در پشیگیری و درمان مسمومیت با سرب به عنوان یک گزینه مناسب در ماهیان مطرح باشند.

Keywords