پژوهش های علوم و فناوری چوب و جنگل (May 2020)
بررسی پیش‌تیمار بیولوژیکی چوب ممرز با دو قارچ پوسیدگی سفید و تاثیر آن بر خواص‌نوری و مقاومتی خمیرکاغذ CMP تولیدی
Abstract
امروزه به‌دلایل زیست‌محیطی و اقتصادی، تهیه خمیر‌کاغذهای زیستی‌گسترش یافته‌است. در این تحقیق، خردهچوبهای گونه ممرز به-مدت سه هفته در معرض دو قارچ پوسیدگی سفید Pleurotus eryngii (شاه صدف) و lacteus Irpex(دندانی) موجود در جنگل‌های شمال ایران قرار‌گرفتند و بر‌اساس استانداردهای مربوطه کشت شدند. پس از پیش‌تیمار قارچی در مدت سه هفته، به‌منظور خروج ریسه‌های قارچ، خردهچوبها با آب سرد شست‌و‌شو و هوا‌خشک شدند. سپس خردهچوبها با فرآیند CMP در درجه-حرارت 170 درجه سانتی‌گراد با نسبت 5:1 W =/L و زمان 90 دقیقه به خمیرکاغذ تبدیل و کاغذهای 60 گرمی تهیه شد. ویژگی‌های نوری و مقاومتی خمیرهای‌کاغذ مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج ارزیابی بر روی کاغذ حاصله نشان داد که ویژگی‌های مقاومتی کاغذهای حاصله در اثر پیش‌تیمار قارچ Irpex lacteus بر روی خردهچوبهای ممرز در طول 3 هفته در مقایسه با قارچ Pleurotus eryngii بیشتر بود. با ملاحظه نتایج مربوط به ویژگی‌های نوری کاغذ می‌توان نتیجه گرفت که بافت فشرده تر کاغذ حاصل از خرده چوب‌های تیمار شده باعث کاهش انکسار نور در داخل شبکه الیاف کاغذ گشته وهمین امر باعث کاهش ماتی شده است.دلیل اُفت روشنی در تیمار های قارچی تشکیل گروه‌های کروموفور در طی دوره انکوباسیون و خمیر سازی است.بررسی و مقایسه مقاومت های مکانیکی‌کاغذ حاصله از حمله قارچ دندانی‌در برابر قارچ شاه صدف نشان‌دهنده توانایی‌های نسبتاً متفاوت این قارچ در راستای مقاومت‌های مکانیکی کاغذ‌حاصله بود. نتایج تجزیه‌واریانس آزمون شاخص‌کشش‌کاغذ حاصل از چوببرون ممرز پس از 3 هفته قرارگرفتن در معرض‌قارچ‌های پوسیدگی‌سفید نشان می دهد که میزان افزایش شاخص‌کشش توسط قارچ دندانی حدود 6/9درصد بیش از قارچ‌شاه صدف بود.همچنین میانگین درصدکاهش شاخص‌پاره‌شدن نمونه‌ها در کاغذ حاصل از چوببرون ممرز بر اثر تخریب قارچ دندانی 2/14 درصد کمتر از قارچ شاه صدف بود. ومیانگین درصد افزایش شاخص‌ترکیدگی نمونه‌ها در چوببرون ممرز بر اثر تخریب قارچ دندانی 74/5 درصد بیش از قارچ‌شاه صدف بود.. با ملاحظه نتایج مربوط به ویژگی‌های نوری کاغذ می‌توان نتیجه گرفت که ماتی کاغذ حاصل از خرده چوب های تیمار شده با قارچ دندانی در مقایسه با قارچ صدفی‌کاهش داشته، همچنین روشنی کاغذ حاصل از خرده چوب های تیمار شده با قارچ دندانی‌در مقایسه با قارچ صدفی کاهش بیشتری داشته اند.بافت فشرده تر کاغذ حاصل از خرده چوب‌های تیمار شده باعث کاهش انکسار نور در داخل شبکه الیاف کاغذ گشته وهمین امر باعث کاهش ماتی شده است. دلیل اُفت روشنی در تیمار های قارچی تشکیل گروه‌های کروموفور در طی دوره انکوباسیون و خمیر سازی است. این نکته نشان داد که قارچ پوسیدگی سفید دندانی نسبت به قارچ شاه‌صدف توانایی بیشتری در کاهش درجه‌‌ماتی کاغذ حاصله را دارد. بر اساس نتایج روشن شد که قارچ دندانی در دوره‌ی تخریب همانند قارچ پوسیدگی سفید شاه‌صدف عمل کرده است. می‌توان گفت که هر دو قارچ از توان تخریب یکسانی برخوردار هستند و چوببرون ممرز را حدوداً به یک اندازه تخریب کردند.میانگین درصد کاهش وزن نمونه‌ها در چوببرون ممرز بر اثر تخریب قارچ دندانی 13/4 درصد و توسط قارچ شاه‌صدف 95/3 درصد اندازه‌گیری شده است.ویژگی‌های نوری و مقاومتی خمیرهای‌کاغذ مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج ارزیابی بر روی کاغذ حاصله نشان داد که ویژگی‌های مقاومتی کاغذهای حاصله در اثر پیش‌تیمار قارچ Irpex lacteus بر روی خردهچوبهای ممرز در طول 3 هفته در مقایسه با قارچ Pleurotus eryngii بیشتر بود.. با ملاحظه نتایج مربوط به ویژگی‌های نوری کاغذ می‌توان نتیجه گرفت که بافت فشرده تر کاغذ حاصل از خرده چوب‌های تیمار شده باعث کاهش انکسار نور در داخل شبکه الیاف کاغذ گشته وهمین امر باعث کاهش ماتی شده است.دلیل اُفت روشنی در تیمار های قارچی_تشکیل گروه‌های کروموفوردر طی دوره انکوباسیون و خمیر سازی است.
Keywords
