کتابداری و اطلاعرسانی (Feb 2023)
شناسایی مولفه های ممیزی دانش از دیدگاه خبرگان؛ یک پژوهش دلفی
Abstract
هدف: برای درک بهتر جریان دانش در سراسر سازمانها (اعم از هر نوع) و رسیدن به پاسخ پرسشهایی چون سازمان به چه دانشی نیاز دارد، آن دانش در کجاست، چگونه از آن استفاده میشود، چه مشکل یا مشکلات دانشی وجود دارد و چه پیشرفتهایی میتوان انجام داد؛ بایستی از اولین قدم در مدیریت دانش یعنی «ممیزی دانش» بهره گرفت. پژوهش حاضر به منظور شناسایی مؤلفههای ممیزی دانش صورت گرفته است.روششناسی: این پژوهش در سایه پارادایم اثباتگرایی صورت گرفته است. جهت گردآوری اطلاعات، روشهای کتابخانهای و میدانی مد نظر بوده است. ابتدا مؤلفههای ممیزی دانش به وسیله روش دلفی به دست آمد. برای مقایسه این مؤلفهها، دادهها از طریق پرسشنامه AHP گردآوری شد. پرسشنامه میان اعضای هیئت علمی و دانشجویان مقطع دکتری رشته علم اطلاعات و دانششناسی دانشگاههای دولتی تهران توزیع و جهت تحلیل دادهها از روش AHP استفاده شد. به منظور تحلیل دادههای حاصل، از نرمافزارهای MAX QDA، Spss 25 و Expert Choice 11 استفاده شد.یافتهها: یافتههای به دست آمده در این پژوهش نشان از آن دارد که مؤلفههای ممیزی دانش شامل مؤلفه شناسایی مخازن سازمانی؛ مؤلفه ساخت نقشه دانش؛ مؤلفه شناسایی جریانهای دانشی؛ مؤلفه سرمایه دانش انسانی؛ مؤلفه تیم ممیزی دانش؛ مؤلفه تحلیل و ارزشیابی؛ مؤلفه تحلیل ریسک دانشی؛ مؤلفه ابعاد و جنبههای آموزشی؛ و مؤلفه فرهنگ سازمانی است. این ده مؤلفه بر اساس میزان اهمیتشان به ترتیب در این درجه قرار گرفتند: اولویت اول مؤلفه شناسایی مخازن سازمانی، اولویت دوم ساخت نقشه دانش، اولویت سوم مؤلفه شناسایی جریان دانشی، اولویت چهارم شناسایی جریان دانشی، اولویت پنجم سرمایه دانش انسانی، اولویت ششم تیم ممیزی دانش، اولویت هفتم تحلیل و ارزشیابی، اولویت هشتم تحلیل ریسک دانش، اولویت نهم ابعاد و جنبههای آموزشی و اولویت دهم به مؤلفه فرهنگ سازمانی اختصاص داده شد. نتیجهگیری: با تمرکز بر مثلت شناسایی مخازن دانشی، ترسیم نقشه دانش و شناسایی نیازهای دانشی میتوان گام بلندی در راستای تحقق ممیزی دانش در سازمان برداشت.
Keywords