Vakanüvis Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi (Oct 2016)
Kıbrıs Müzakerelerinde “Taksim” Tartışmaları (1956–1959)
Abstract
Kıbrıs Sorunu, Türk dış siyasetinin en önemli sorunlarından birisidir. Türkiye ve Yunanistan’ın, Kıbrıs’taki Türk ve Rum halkı arasındaki sorunu çözme çabaları ise bugün de devam etmektedir. Sorun, Kıbrıslı Rumlar ile Yunan Hükümeti’nin enosis (Kıbrıs’ın Yunanistan’a ilhakı) emellerinden doğmuştur. Zira İngilizlerin 1878’de Kıbrıs’a gelmesinden sonra, Rumlar, Yunanistan’ın da desteğiyle, İngilizlerden enosis talebinde bulunmuş ve Yunan Hükümeti, enosisi gerçekleştirebilmek için, 1954’te Kıbrıs Sorunu’nu Birleşmiş Milletlerin (BM’nin) gündemine taşımıştır. Ancak Kıbrıslı Türkler enosise itiraz etmiştir. Türklere göre, enosis olması hâlinde, kendi güvenlikleri tehlikeye girebilirdi. Bu sebeple Türk Hükümeti, 1954–1956 yılları arasında Kıbrıs’taki sömürge statüsünün devamını, bu olmazsa adanın Türkiye’ye iadesini savundu. 1956’da ise Türk Hükümeti, resmî siyaset olarak taksim tezini benimsedi. Bazı araştırmacılar, Türk Hükümeti’ni Kıbrıs’ın taksimini istemeye teşvik edenin İngiliz Hükümeti olduğunu iddia etmektedirler. Bu çalışmada söz konusu iddialar ışığında taksimin bir İngiliz siyaseti olup olmadığı tartışılacaktır.
Keywords
