Pizhūhish-i Naft (Feb 2023)

تحلیل تکتونیکی یکی از میادین نفتی جنوب‌غرب ایران، با استفاده از نمودار تصویری FMI

  • لقمان صادقی,
  • محمد حسنپور صدقی,
  • علی کدخدایی

DOI
https://doi.org/10.22078/pr.2022.4611.3077
Journal volume & issue
Vol. 32, no. 1401-6
pp. 3 – 21

Abstract

Read online

بیش‌تر ذخایر هیدروکربنی دنیا در مخازن شکافدار طبیعی ذخیره می‏شوند و چنین سیستم‌هایی می‌توانند تاثیر قابل ‌توجهی بر عملکرد مخزن داشته باشند. بنابراین مطالعات ژئومکانیکی، درک و بررسی الگوهای شکستگی‏ها به منظور بهینه‌سازی تولید هیدروکربن اهمیت بالایی برای زمین‌شناسان و مهندسین نفت دارد. مطالعات ژئومکانیکی به طور معمول شامل اندازه و جهت‌گیری سه محور اصلی تنش شامل تنش عمودیSv ، تنش افقی بیشینه (SHmax) و کمینه (Shmin) است. مطالعات مربوط به چاه‌نگاری و مسائل ژئومکانیکی، از اهداف روش‌های تصویربرداری الکتریکی دیواره چاه هستند. دستگاه‌های الکتریکی، صوتی یا تصویری که تصاویر با وضوح بالا را ثبت می‏کنند، درون چاه رانده شده و اطلاعات مهمی در مورد مرزهای لایه‏بندی‏، عناصر ساختاری مانند گسل‌ها، چین‌ها، ناپیوستگی‌ها، شکستگی‏ها و حتی تخلخل‌های ثانویه را فراهم می‏کنند. بر این اساس در این مطالعه در یکی از میادین نفتی جنوب‌غرب ایران با استفاده از تصاویر ریزمقاومت سازندی (FMI) در مورد شکستگی‏های طبیعی و القایی مرتبط با چین‌خوردگی و گسلش منطقه‌ای، نوع شکستگی، جهت‌گیری، تراکم، بازشدگی، مقدار شیب و روابط آنها با زمین ساخت منطقه مورد بررسی قرار گرفته است. با وجود پیچیدگی‌های زمین‌شناسی میدان مورد مطالعه، جهت‌گیری‌ شکستگی‏های زیرسطحی رابطه روشنی را با محور چین‌خوردگی محلی نشان داده و در برخی موارد به نظر می‌رسد که بیشتر به جهت تنش حداکثر افقی در محل کنونی یا گسلش امتداد لغز محلی نیز مرتبط باشند. جهت تنش بیشینه و کمینه افقی بر اساس تحلیلهای انجام گرفته در دو چاه به ترتیب N30E - N60W و N50E- N40W به‌دست آمدند. براساس شکستگیهای باز مشاهده شده در چاهها، سه مرحله شکست پیشنهاد شده‌ است: شکستگی پیش از چین‌خوردگی، شکستگی هم‌زمان با چین‌خوردگی (چین‌خوردگی اولیه) و شکستگی پس از چین‌خوردگی.

Keywords