Horyzonty Wychowania (Sep 2018)
GOSPOSTRATEG - rola nauk społecznych w strategicznym rozwoju kraju. Szanse i bariery.
Abstract
CEL NAUKOWY: Głównym celem artykułu jest analiza znaczenia nauk społecznych w polityce gospodarczej, a w szczególności innowacyjnej kraju, rozumianej jako rodzaj polityki publicznej realizowanej poprzez krajowy strategiczny program badań. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Głównym problemem badawczym jest określenie „strategiczności” nauk społecznych wyrażone w pierwszym programie badań naukowych realizowanych na poziomie centralnym GOSPOSTRATEG. Problem ten wpisany został w relacje na linii nauka – rynek – państwo. Metodami użytymi do operacjonalizacji celu głównego i szczegółowych są: metoda systemowa średniego rzędu, metoda instytucjonalno‑prawna oraz neoinstytucjonalizm historyczny, a techniką badawczą są dane zastane i obserwacja bezpośrednia, ukryta, trwała. PROCES WYWODU: Główna teza artykułu odnosi się do braku zaufania wobec efektywności nauk społecznych wynikającego z braku rynku na podaż działań tego sektora oraz braku efektów stricte technologicznych, co w rezultacie wymusza silną rolę państwa. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: W odniesieniu do kwestii zarządzania państwem i kreowania polityk publicznych zauważalna jest niska sprawność instytucji państwowych przejawiająca się zarówno w rankingach, jak i procesach definiowanych jako cień hierarchii czy paradoks podwójnej słabości. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Opisane w artykule procesy cienia hierarchii oraz paradoksu podwójnej słabości w odniesieniu do programu GOSPOSTRATEG zauważalne są w podmiotowym zawężeniu jego realizacji do instytucji centralnych państwa, co oznacza, iż przyjęto optykę odgórnego wdrażania polityk publicznych. Sytuacja ta wynika z braku zaufania do jednostek naukowych z obszaru nauk społecznych i może prowadzić do ewolucyjnego marginalizowania tej dyscypliny naukowej oraz jej wpływu na realne procesy społeczno‑gospodarcze. Innowacyjność tematu w niniejszym artykule wiąże się z analizą relacji na linii nauki społeczne – program strategiczny – innowacyjność – wdrażalność – rozwój społeczno‑gospodarczy.
