Akademik İncelemeler Dergisi (Apr 2023)
1845 Tarihli Temettuat Defterine Göre Ağsaklar/Aksaklar Köyü
Abstract
On dokuzuncu yüzyıldaki Osmanlı Devleti’nin sosyal ve ekonomik tarihini daha iyi anlamamızı sağlayan önemli kaynaklardan birisi de temettuat defterleridir. Bu defterler, kişilerin mal varlığını, gelir ve vergi miktarlarının sayısını ayrıntılı olarak gösteren sayım kayıtlarıdır. Bu çalışmada günümüzde Kütahya’nın Gediz ilçesine bağlı köylerinden biri olan Ağsaklar/Aksaklar köyünün 1845 yılındaki tarımsal arazi kullanımı ve verimliliği ele alınmıştır. Çalışma, Ağsaklar köyüne ait Hicri 29 Zi’l-hicce 1261 (Miladî 29 Aralık 1845) tarihli 07922 numaralı temettuat defteri esas alınarak yapılmıştır. Defterdeki tüm veriler öncelikle transkribe edilmiştir ve akabinde veriler daha iyi anlaşılabilmesi için tablolaştırılmıştır. Defterdeki kayıtların tablolaştırılarak değerlendirilmesine yönelik olan bu çalışma, giriş bölümü de dahil olmak üzere dört bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde temettuat defterleri, bunların kullanımı ve önemi hakkında bilgi verilmiştir. Ayrıca bu bölümde Ağsaklar köyünün temettuat defterinden bahseden bir yüksek lisans tezindeki yanlışlar da tespit edilerek düzeltilmiştir. Birinci bölümde köyün coğrafyası, demografik yapısı ve günümüzdeki durumundan bahsedilmiştir. İkinci bölümde, 1845 yılındaki Ağsaklar köyünün zirai üretimi ve hayvancılığı hakkında bilgi verilmiştir. Üçüncü bölümde ise söz konusu yıldaki Ağsaklar köyünün vergi ve gelir durumu ele alınmıştır. Bunun haricinde Ağsaklar köyünde yaşayan nüfusun meslek grupları, tarımsal faaliyetleri ve gelirleri incelenerek buradaki nüfusun ekonomik farklılıkları vurgulanmaya çalışılmıştır.
Keywords