İstem (Dec 2019)
Bursalı İbrahim Râzî Divanı'ndaki Tarih Manzumeleri
Abstract
Klasik Türk edebiyatı sanatçıları, matematikle dil estetiğini birleştirerek bir olayın veya durumun zamanını göstermek için tarih düşürme sanatına başvurmuşlardır. Tarih düşürme sanatı ebced hesabına dayanır. Klasik Türk şairi doğum, ölüm, evlenme, sünnet, mansıb ve tayin durumları, zaferler, fetihler, mimarî yapıların tamiri veya inşası başta olmak üzere akla gelebilecek hemen hemen her konuda bu sanata başvurmuştur. 18. yüzyılın sonu ile 19. yüzyılın başında yaşayan, kaynaklarda kendisine dair herhangi bir bilgiye rastlanmayan Bursalı İbrahim Râzî, Divan’ında 51 tarih manzumesine yer vererek bu türdeki maharetini bizlere göstermiştir. 1202-1249 (1787/1788-1833/1834) tarihleri arasında 46-47 yıllık bir zaman diliminin şahitliğini yansıtan bu tarih manzumeleri, taşıdığı estetik ve edebî değerinin yanı sıra dönemin sosyal, siyasî, tarihî ve mimarî görünümünü yansıtması açısından da önemlidir. Bu çalışmada Bursalı İbrahim Râzî Divanı’ndaki tarih manzumeleri biçim, muhteva, ve yöntem gibi farklı açılardan ele alınıp değerlendirilmeye çalışılacak, ortaya konulan görüşler tablolar ve sayısal veriler yardımıyla somut bir şekilde gözler önüne serilmeye çalışılacaktır.
Keywords
