سیاست علم و فناوری (Jun 2019)
نقش سیاست‌های علم، فناوری و نوآوری در توسعه نظام‌های بخشی نوآوری
Abstract
ریشه‌های مفهوم نظام‌های بخشی نوآوری به مطالعاتی بازمی‌گردد که حدود سه دهه پیش انتشار یافته‌اند، اما این مفهوم حدود دو دهه پیش به طور جدی معرفی و از آن زمان به بعد با روندی افزایشی در صنایع متنوع و در کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه مورد استفاده قرار گرفته است. هر نظام بخشی نوآوری متشکل از چهار مؤلفه کلیدی است که یکی از آنها نهادهای رسمی (سیاست‌ها، قوانین، مقررات و استانداردها) و غیررسمی (باورها، هنجارها و ارزش‌ها) است و بقیه عبارتند از پایه دانش و فناوری، بازیگران و شبکه‌ها، و تقاضا. مروری بر مطالعات پیشین در کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه مؤید آن است که انواع سیاست‌های دولت به ویژه سیاست‌های علم، فناوری و نوآوری تأثیر چشم‌گیری بر شکل‌گیری و تکامل نظام‌های مختلف بخشی نوآوری دارند. بررسی‌های این مقاله نشان می‌دهد که بخش‌های مختلف نیازمند سیاست‌های متفاوت و متنوع هستند و سیاست‌هایی که در یک بخش اثرات مثبتی به جا می‌گذارند لزوماً در بخش‌های دیگر چنین اثراتی را به دنبال ندارند. در انتهای مقاله تأثیر سیاست‌های متنوع و پویای دولت بر شکل‌گیری و تکامل صنعت توربین‌های گازی مورد بررسی قرار گرفته و مرور این تجربه بیانگر آن است که دولت در طول زمان از طریق اتخاذ سیاست‌های مختلف به شکل‌گیری و تکامل این بخش کمک بسیاری کرده است.
