Rola i znaczenie systemu edukacji dla kształtowania tożsamości narodowej w Republice Uzbekistanu

Abstract

CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest przedstawienie złożonych relacji między dziedzictwem historycznym Uzbekistanu, tworzeniem tożsamości narodowej po rozpadzie ZSRR i budową systemu edukacji opartego na swoistej polityce oświatowej, która sprzeniewierza się tradycji nauczania religijnego w Republice. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Ze względu na podjętą problematykę posłużyłam się metodą historyczno-porównawczą, która umożliwia określenie przemian, które dokonały się w świadomości społeczeństw na przestrzeni wieków. W przypadku Uzbekistanu jest to rola islamu i tradycyjnego muzułmańskiego wychowania w przetrwaniu narodu uzbeckiego podczas panowania radzieckiego i po odzyskaniu niepodległości oraz odbudowa dawnych więzi ze światem islamu. Sformułowano następujący problem badawczy: czy możliwe byłoby zachowanie tożsamości narodowej Uzbeków bez potrzymania praktyki nauczania islamu? PROCES WYWODU: Analiza problemu edukacji muzułmańskiej w kontekście współczesnej „uzbeckości” obejmuje przedstawienie pochodzenia narodu uzbeckiego i elementów, które składają się na tożsamość narodową, rolę i znaczenie islamu dla współczesnych Uzbeków. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Z przeprowadzonej analizy wynika, że negowanie powrotu do wartości i tradycyjnego stylu życia opartego na nauczaniu religijnym od najmłodszych lat przez władze kraju doprowadziło do poważnego konfliktu wewnętrznego przejawiającego się w nielegalnej edukacji religijnej i dążeniu społeczeństwa do rozwijania oddolnego islamu, niekontrolowa- nego przez państwo. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Uzbecki model edukacji zaprezentowany w artykule stanowi interesujący przykład kontroli nauczania religijnego przez państwo, odmienny od strategii oświatowych w arabskich państwach reprezentujących świat islamu.

Keywords

• system edukacji
• islam
• tożsamość narodowa
• dziedzictwo
• Republika Uzbekistanu