ESKİ ANADOLU TÜRKÇESİ DÖNEMİNE AİT MANZUM BİR NAMAZ RİSALESİ,

Abstract

Anadolu sahasında Türkçe eserler ilk olarak 13. yüzyılın sonu ile 14. yüzyılın başlarında yazılmıştır. İlk dönemde daha çok dinî tasavvufi öğretici metinlerin yazıldığı görülmektedir. Bu dönemde dinî tasavvufi eserler çoğunlukla mesnevi nazım şekli ile yazılmıştır. Halk tipi mesneviler de denilen bu eserlerin amacı dinî tasavvufi konuları öğretmektir. Halk tipi mesneviler meclislerde halka okunmak için yazılmıştır. Bu yüzden bu eserlerin dili sadedir ve bu eserler sanattan uzaktır. Halk için yazılan bu tür mesnevilerin beyit sayısı azdır. Bu makalenin konusunu eski Anadolu Türkçesi döneminde yazılmış bir manzum namaz risalesi oluşturmaktadır. Namaz Risalesi’nin yazarı ve yazım tarihi belli değildir. Risale, mesnevi nazım şekli ile yazılmıştır. Risalede aruzun remel bahrinin “fâ‘ilâtün fâ‘ilâtün fâ‘ilâtün fâ‘ilün” kalıbı kullanılmıştır. Risale üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümün konusu namazdır. Bu bölümde namazın farzları, sünnetleri, vacipleri, namazı bozan şeyler ve benzeri konular anlatılmaktadır. İkinci bölümün konusu abdesttir. Bu bölümde abdestin farzları, sünnetleri, adapları, abdesti bozan şeyler gibi konular anlatılmaktadır. Risalenin üçüncü ve son bölümünün konusu ise gusüldür. Bu bölümde guslün farzları ve sünnetleri anlatılmaktadır. Makalede namaz risalesinin metninin çeviri yazısı yapılmıştır. Metinden kurma işleminden sonra eserin şekil ve içerik özellikleri incelenmiştir. Makalede manzum namaz risalesinin TEBDİZ sisteminde hazırlanan bağlamlı dizin, işlevsel sözlüğüne de yer verilmiştir. Makalenin sonuna namaz risalesinin tıpkıbasımı konulmuştur.

Keywords

• eski anadolu türkçesi
• namaz risalesi
• dinî metinler
• old anatolian turkish
• salah booklet
• religious texts