History Studies (Nov 2023)
CELSING KARDEŞLERİN ELÇİLİĞİ SÜRECİNDE OSMANLI-İSVEÇ DİPLOMATİK İLİŞKİLERİ (1768-1779)
Abstract
Bu çalışma, İstanbul’daki İsveç elçileri Celsing kardeşlerin raporları ışığında 1768-1779 yılları arasındaki Osmanlı-İsveç diplomatik ilişkilerini incelemekte ve değerlendirmektedir. Çalışmada ağırlıklı olarak İsveç elçilerine ciddi bir diplomatik misyon yükleyen 1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı, onların gözünden ele alınmıştır. Savaşın sona ermesinden sonraki süreç, Urlic Celsing’in elçilik görevinde bulunduğu 1774-1779 yılları arasındaki diplomatik faaliyetlerini kapsamaktadır. Celsing kardeşlerin raporlarını desteklemek üzere Osmanlı arşiv belgelerinden de istifade edilmiştir. Bu dönemde Stockholm’den aldığı talimatlara uygun bir şekilde hareket etmeye çalışan Celsing kardeşler, Bâb-ı Âli ile diplomatik ilişkilerin dostluk temelinde korunmasına çalışmışlardır. Bununla birlikte, Baltık’ta ve Akdeniz’de İsveç’i tehdit edici faaliyetlerde bulunan Rusya’yı kışkırtmama politikası izlemişlerdir. Böylece İsveç, Bâb-ı Âli ve Rus sarayına karşı ikili bir politika takip etmiştir. Bu politika dahilinde İsveçli kardeşlerin Osmanlı-İsveç diplomatik ilişkilerindeki rolleri ve etkileri ele alınmıştır.
Keywords