Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (Dec 2023)
KÜÇÜK VE ORTA BÜYÜKLÜKTEKİ İMALAT İŞLETMELERİNDE SÜRDÜRÜLEBİLİR ÜRETİM DÜZEYİNİN BELİRLENMESİ: MARDİN ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ ÖRNEĞİ
Abstract
ÖZ: Artan dünya nüfusu, doğal kaynaklardaki kirlenme ve azalma, iklim değişikliği, küresel ısınma vb. birçok ilişkili konu sürdürülebilirlik kavramının önemini giderek artırmaktadır. Bu bakımdan insan ihtiyaçlarının karşılanmasında üretim ve tüketimin sürdürülebilir kılınması gerekmektedir. Bu kapsamda bu çalışmanın amacı Mardin Organize Sanayi Bölgesi (OSB)’deki Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin (KOBİ) sürdürülebilir üretim düzeylerinin belirlenmesidir. Bunun için öncelikle Mardin OSB’de faaliyet gösteren 156 aktif firmanın doksan dördüne soru formu uygulanmıştır. Soru formlarından elde edilen veriler SPSS paket programında değerlendirilmiş ve bulgular elde edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre, Mardin OSB’deki KOBİ'lerin, ürün tasarımı, üretim süreci, atık yönetimi, enerji, tedarik, tersine lojistik, ekonomik, sosyal ve çevresel sorumluluk alanlarında sürdürülebilir üretim uygulamalarını genel olarak yerine getirdikleri belirlenmiştir. Ancak bu alanlardaki bazı uygulamaların yeterli olmadığı görülmüştür. İşletmeleri sürdürülebilir üretim uygulamalarına yönlendiren nedenler işletme maliyetlerinin azaltılması, yasal zorunluluklar, doğal kaynaklardaki tükenme ile firma imajına olumlu katkı olarak belirlenmiştir. Ayrıca, işletmelerin sürdürülebilir üretim düzeyleri bulundukları sektörlere göre ürün tasarımı, atık yönetimi ve sosyal sorumluluk alanlarında farklılık gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. ABSTRACT: Increasing world population, pollution and decrease in natural resources, climate change, global warming, etc. many related issues increase the importance of the concept of sustainability. In this respect, production and consumption should be made sustainable in satisfying human needs. In this context, the aim of this study is to determine the sustainable production levels of Small and Medium Enterprises (SMEs) in Mardin Organised Industrial Zone (OIZ). For this purpose, a face-to-face survey was conducted with ninety-four of the 156 active firms operating in Mardin OIZ. The data obtained from the questionnaires were evaluated in SPSS package programme and the findings were obtained. According to the findings, it was determined that SMEs in Mardin OIZ generally fulfil sustainable production practices in the areas of product design, production process, waste management, energy, supply, reverse logistics, economic, social and environmental responsibility. However, it has been observed that some of the practices in these areas are not sufficient. The reasons that lead the enterprises to sustainable production practices are determined as reduction of operating costs, legal obligations, depletion of natural resources and positive contribution to company image. In addition, it was concluded that the sustainable production levels of enterprises differ in the areas of product design, waste management and social responsibility according to the sectors they are in.
Keywords
