بررسی میزان رضایت‌مندی ساکنان از پروژه‌های مسکن مهر با تأکید بر ارزیابی مؤلفه­ های عینی (نمونه موردی: پروژه مسکن مهر قم)

Abstract

در ایران با آغاز بکار دولت نهم و اعمال سیاست ­های توسعه مسکن اجتماعی، موضوع مسکن مهر در دستور کار قرار گرفت. با توجّه به سابقه بی­ مسکنی و بدمسکنی ساکنان مسکن مهر، این پژوهش به دنبال تحلیل رضایت نسبی یا به عبارتی رضایت کاذب شهروندان ساکن در واحدهای مسکن مهر، با وجود اطلاع از مشکلات و محدودیت­های محیط است. از این‌رو فرضیه اصلی این پژوهش در قالب این گزاره خلاصه شده است که «به نظر می­رسد ساکنان مسکن مهر علی‌رغم آگاهی از وجود مشکلات و محدودیت­ های موجود، در مجموع از سکونت در مسکن مهر رضایت دارند.» به منظور تحقیق در صحت فرضیه، ابتدا با استفاده از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی، شاخص­ ها و مؤلفه­ های عینی رضایت از محیط مسکونی و گویه ­های متناظر با هر مؤلفه استخراج گردیدند که عبارتند از: امنیت، تأسیسات و تجهیزات، شبکه معابر و پارکینگ، بهداشت محیط، پلان واحد مسکونی، روابط همسایگی، خوانایی، اجتماع ­پذیری، مبلمان شهری، بافت اجتماعی، هزینه خرید واحد مسکونی، ترکیب نما و بلوک­ های ساختمانی، چشم­انداز و فضای سبز. در ادامه مسکن مهر قم به عنوان مطالعه موردی انتخاب و پس از تحلیل ویژگی های اولیه سایت مذکور، پرسشنامه­ای جهت سنجش میزان رضایت ساکنان (عمدتاً در طیف لیکرت) تنظیم شد. روایی این پرسشنامه از سوی متخصصان تایید و پایایی آن با آلفای کرونباخ 80/0 تصدیق شد. حجم نمونه­ این پژوهش (بر اساس فرمول کوکران) 237 نفر از سرپرستان خانواده ­های ساکن مسکن مهر قم بوده­ اند. داده­های جمع­آوری شده با کمک نرم­افزارهای Excelو SPSSو آزمون­های میانگین تک نمونه­ایTو فریدمن تحلیل و نتایج آن در زمینه شاخص­های تأثیرگذار بر رضایت ساکنان تشریح گردیده است. ذکر این نکته لازم است که برآیند تحلیل و ارزیابی مجموع شاخص­ها و گویه­ها در سنجش رضایت ساکنان نشان­دهنده درستی فرضیه اصلی پژوهش بوده است. همچنین پژوهش حاضر با جمع­ بندی نتایج، پیشنهادهایی جهت ارتقای میزان رضایت ساکنان مسکن مهر و رفع کمبودهایی مانند حمل و نقل عمومی، محوطه‌سازی و غیره ارائه می­دهد.

Keywords

• رضایت‌مندی سکونتی
• مسکن اجتماعی
• مسکن قابل استطاعت
• مسکن مهر قم