نقد تحلیل و زیبایی شناسی متون (Jun 2024)

نقد به مثابه شرط ممکن در نوشتار و گفتار تأملی نظری بر پیش‎فرض‎ های در بردارنده چرایی و چگونگی رویداد متن

  • حسین شریف آرا,
  • گارینه کشیشیان سیرکی

DOI
https://doi.org/10.22034/caat.2024.199082
Journal volume & issue
Vol. 7, no. 2
pp. 22 – 40

Abstract

Read online

از نقد و انواع آن به مثابه داوری، ارزیابی، شناسایی، تحلیل، مرور، تفسیر و نظایر آن یاد شده است که همگی به صورت پسینی، ناظر بر نقد به مثابه مواجهه‎ای پرسشگرانه از متن تولید شده به قصد کنکاش و بررسی آن، هستند. این درحالی است که هدف این نوشتار، رها کردن نقد از تعریف‎شدگی معمول پسینی و در نتیجه ایجاد فهمی بنیادین و مبتنی بر نقد متن به گونه‎ای پیشنی است که در فرایند تولید به کنشگری می‎پردازد. به همین منظور، این نوشتار بر عناصر پیشازبانی و فرازبانی تأکید دارد که رویکردی غیرساختارگرایانه است و به مثابه شرایط‎ ممکن، زمینه‎ساز تولید واقعی رویداد متن می‎باشند. پیش‎داده‎هایی فراتاریخی که حاوی چرایی و چگونگی شکل‎گیری متن می‎باشند. شرایط ممکن پیش‎داده‎های عینی و فرازبانی هستند. امکان‌هایی که در فاصله با تفسیر و تأویل قرار دارند که قلمرو ذهن است. شرایط ممکن در قلب نظریه تاریخ(هیستوریک) قرار دارند و با فرآیند‎های بلند مدت در پیوند می‎باشند. فرآیند‎هایی که از ابتدای شکل‎گیری متن در آن نقش دارند. توجه به شرایط ممکن که شرایطی فرامتنی در فرایند تولید متن هستند، متن را به متنی واقعی بدل می‎سازند. در این حالت است که نقد به مثابه شرط ممکن در ایجاد متن، به صورت پیشنی و فراتر از روایت زبانی و مختصات هرمنوتیکی، از آن در برابر هر گونه بررسی و داوری پیشینی حفاظت و پشتیبانی می‎کند. در این مقاله سعی شد به نقد با نگاهی متفاوت نگریسته شود و همین امر باعث شد تا نتایجی متفاوت از معمول استخراج شود و زمینه‌ساز تولید واقعی رویداد متن باشد.

Keywords