جستارهای اقتصادی (Jul 2013)
بررسی و آزمون اثر نابرابری بر فقر در کشورهای منتخب با نگاهی به آموزه‌های اسلامی
Abstract
کاهش و رفع فقر از تعالیم مورد تأکید ادیان الهی به‌ویژه اسلام است. توزیع نامناسب فرصت‌ها و منابع ظلم محسوب می‌شود و اسلام با برنامه توزیع عادلانه به دنبال تحقق زندگی آبرومندانه برای انسان‌هاست. در قرن حاضر پس از یک دوره غفلت نسبی از نقش مهم توزیع و به‌ویژه نابرابری بار دیگر این مقوله مهم در محور توجه محافل علمی و سیاست‌گذاری قرار گرفته است. در این مقاله مبانی نظری اثر نابرابری بر فقر در اقتصاد متعارف و اقتصاد اسلامی بررسی و سپس از جهت تجربی در کشورهای منتخب و در گروههای متفاوت درآمدی از سال 1986 تا 2010م با استفاده از اطلاعات بانک جهانی و روش دادههای تابلویی نامتوازن آزمون می‌شود. براساس این بررسی، نابرابری اثر مثبت و معناداری بر فقر دارد؛ ولی افزایش درآمد سرانه موجب کاهش فقر در کشورهای مورد مطالعه شده است. همچنین تأثیر نابرابری بر فقر در کشورهای با درآمد بالای میانگین نسبت به کشورهای با درآمد پایینتر از آن، بیشتر است. در مجموع توصیه می‌شود که کاهش شاخص نابرابری (ضریب جینی) راهنمای عمل سیاستگذاران قرار گیرد.
