اثر مدیریت سایبرنتیک بر خطاهای پزشکی بیمارستان های منتخب دانشگاه علوم پزشکی تهران

Abstract

مقدمه: افزایش روز افزون خطاهای پزشکی ضرر‌های جانی و مالی زیادی به نظام سلامت وارد کرده که می‌تواند ناشی از عدم مدیریت درست این خطاها و بررسی علت آن‌ها باشد. از سویی، مدیریت این خطاها در شاخه سایبرنتیک و پیاده سازی کارکردهای آن نیز عامل موثر بر این قبیل مشکلات است. لذا این پژوهش با هدف بررسی رابطه مدیریت سایبرنتیک و خطاهای پزشکی انجام شد. روش بررسی: روش تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر گردآوری داده‌ها نیز توصیفی تحلیلی می‌باشد. جامعه آماری پژوهش پزشکان و پرستاران از چهار بیمارستان منتخب دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال ۱۴۰۲ به تعداد ۱۷۰ نفر بودند و حجم نمونه آماری تحقیق با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس به‌دست آورده شد. مهم‌ترین ابزار در روش میدانی پرسشنامه و چک لیست بود. در راستای سنجش متغییر مدیریت سایبرنتیک از پرسشنامه قربانی‌زاده (۱۳۸۹) و متغییر خطاهای پزشکی که در ۵ بعد عملکردی، بازبینی، بازیابی، تبادل اطلاعات(ارتباطی) و انتخابی بررسی شد از چک لیست شرپا (۱۹۸۶) استفاده شد. در این مطالعه از همسبتگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده‌های پژوهش از نرم‌افزار۲۴ SPSS- استفاده گردید. یافته‌ها: بین مولفه‌های مدیریت سایبرنتیک و خطاهای پزشکی رابطه معنا داری وجود دارد. مدیریت سایبرنتیک بر خطاهای عملکردی (۰۰۹/۰ p-value=)، بازبینی (۰۱۱/۰ (p-value= ، بازیابی (۰۰۱/۰ (p-value=و خطاها‌‌ی ارتباطی (۰۱۴/۰ (p-value= تاثیرگذار است و بر خطاهای انتخابی(۷۹۶/۰ p-value= ) اثری ندارد. نتیجه‌گیری: نتایج تحقیق حاکی از آن بود که پیاده‌سازی هر چه بیشتر ویژگی‌های مدیریت سایبرنتیک در مراحل مختلف بروز خطاهای پزشکی می‌تواند باعث کاهش بروز خطاهای عملکردی (ناشی از عملکرد ناقص یا اشتباه یا عدم عمل)، بازبینی (بررسی اطلاعات بصورت ناقص یا عدم انجام یا اشتباه)، بازیابی (ناشی از دسترسی ناقص و اشتباه به اطلاعات یا عدم آن)، ارتباطی (ناشی از عدم تبادل اطلاعات یا ناقص انجام شدن یا اشتباه در آن ) و انتخابی (ناشی از اشتباه در انتخاب یا حذف انتخاب) شود.

Keywords

• مدیریت سایبرنتیک
• خطاهای پزشکی
• بیمارستان