Sakarya Tıp Dergisi (Sep 2020)
Bir üniversite hastanesine gebelikte ilaç kullanımı için başvuran gebelerin değerlendirilmesi: Bir Olgu Serisi
Abstract
AMAÇ: Gebelikte ilaç kullanımı hem anne hem de fetüs için olumsuz etkiler oluşturabilir. İlaç kullanımına bağlı teratojenite risk değerlendirmesi bu etkileri azaltmak için önemlidir. Bu çalışmada amacımız kliniğimize başvuran gebelerde en sık kullanılan ilaçları ve bunlara ait güncel bilgileri değerlendirmektir. GEREÇ VE YÖNTEMLER: Bu çalışmada 1 Ocak 2011- 31 Aralık 2016 tarihleri arasında Tıbbi Farmakoloji Anabilim dalına ilaç kullanım öyküsüyle başvuran gebeler retrospektif olarak değerlendirilmiştir. Tüm gebelerin bir kadın hastalıkları ve doğum uzmanın tarafından gebeliği tıbbi olarak kanıtlanmıştır. Gebelikte kullanılan ilaçlar ‘Anatomic Therapeutic Chemical’ (ATC) sınıflandırılması kodlarına göre sınıflandırılmış, risk kategorisi olarak Amerika Birleşik Devletleri’nin Gıda ve İlaç Dairesi ( FDA ) kategorileri kullanılmıştır. BULGULAR: Çalışmada 109 gebe değerlendirilmiştir. Gebelerin ortalama yaşı 32 olup, %37,61’i 30-34 yaş aralığındadır. Gebelik sırasında en sık kullanılan ilaçlar kemoterapötikler (%13,02), antiinflamatuvar ve romatizmal ilaçlar (%12,67), solunum sistemi ilaçları (%8,80), seks hormonları ve modülatörleri (%8,45) ve gastrointestinal sistem ilaçlarıdır (%7,04). FDA kategorilerine göre ise kullanılan ilaçların %49,3’ü ‘C’ kategorisinde, %22,5’i ‘B’ kategorisinde, %14,4’ü ‘X’ kategorisinde, %10,2’si ‘D’ kategorisinde ve %3,5’i ‘A’ kategorisinde yer almaktadır. Ayrıca gebelerin %64’ü birden fazla ilaç kullanmış ve ortalama ilaç kullanım sayısı 2,60’dır. SONUÇ: Gebeler teratojenite riski olan ilaçlara yüksek ortanda maruz kalabilmektedir ve gerek ilaç reçete eden hekimlerin, gerekse ilacı kullanan doğurganlık çağındaki kadınların, kullanım öncesi mutlaka gebelik durumunu sorgulaması gerekmektedir. Gebelik durumunda ise ilaç seçiminin mümkün olan en az risk taşıyan gruptan yapılması önem arz etmektedir. Daha uygun bir risk değerlendirmesi için de mevcut sınıflandırma yeterli gözükmemektedir.
Keywords
