تولید گیاهان زراعی (Dec 2022)

بررسی کارایی علف کش کوییزالوفوپ پی اتیل در کنترل علف های هرز باریک برگ مزارع بادام زمینی

  • سمیه تکاسی,
  • پرویز شریفی زیوه,
  • معصومه یونس آبادی,
  • لیلا حبیبیان,
  • قربان دیده باز مغانلو

DOI
https://doi.org/10.22069/ejcp.2023.20020.2493
Journal volume & issue
Vol. 15, no. 4
pp. 139 – 158

Abstract

Read online

سابقه و هدف: گیاه بادام‌زمینی (Arachis hypogaea L.) به‌دلیل رشد آرام در رقابت با علف‌های‌هرز بسیار ضعیف است. علف‌های-هرز منجر به اتلاف آب و مواد غذایی در مزرعه می‌شوند، زیستگاه مناسبی برای رشد عوامل بیماری‌زا و آفات فراهم می‌کنند و اثرات نامطلوب بر تولید بادام‌زمینی دارند. کاربرد علف‌کش‌ برای عاری نگه داشتن مزرعه از علف‌‌‌‌‌هرز در طول دوره بحرانی کنترل علف‌های‌هرز، کمک قابل توجهی به کاهش هزینه‌های تولید می‌کند. این آزمایش برای ارزیابی کارایی و تعیین دوز مناسب علف‌کش کوییزالوفوپ-پی-اتیل برای کنترل مؤثر علف‌های‌هرز باریک‌برگ خانواده گندمیان در مزارع بادام‌زمینی انجام شد.مواد و روش‌ها: آزمایشی مزرعه‌ای در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با نه تیمار و چهار تکرار در استان‌های گیلان، اردبیل و گلستان انجام شد و کارایی علف‌کش کوئیزالوفوپ-پی-اتیل 8.8%EC (شرکت کیمیای سبز مغان) در مقادیر 500، 550، 600 و 650 میلی-لیتر در هکتار برای کنترل علف‌های‌هرز باریک‌برگ ارزیابی و با کارایی هالوکسی-فوپ-آر متیل استر 10.8%EC (75/0 لیتر در هکتار)، کلتودیم 12%EC (1 لیتر در هکتار)، ستوکسیدیم 12.5%OEC (3 لیتر در هکتار) و فلوآزیفوپ-پی- بوتیل 15%EC (3 لیتر در هکتار) مقایسه شد. یافته‌ها: کارایی کوئیزالوفوپ-پی-اتیل 8.8%EC در مقادیر 500، 550، 600 و 650 میلی‌لیتر در هکتار در گیلان به‌ترتیب 72، 79، 90، 85 درصد کاهش تعداد و 70، 87، 96، 92 درصد کاهش زیست‌توده علف‌های‌هرز (E.crus-galli و S.glauca) نسبت به شاهد بود. در اردبیل، کارایی کوئیزالوفوپ-پی-اتیل در مقادیر مورد بررسی به‌ترتیب 57، 74، 90، 92 درصد کاهش تعداد و 60، 71، 90، 92 درصد کاهش زیست‌توده سوروف (E.crus-galli) و به‌ترتیب 46، 60، 71، 69 درصد کاهش تعداد و 57، 84، 93، 92 درصد کاهش زیست‌توده ارزنی (S.glauca) بود. در گلستان نیز کارایی کوئیزالوفوپ-پی-اتیل در مقادیر مورد بررسی به‌ترتیب 19، 24، 57، 58 درصد کاهش تعداد و 23، 53، 78، 78 درصد کاهش زیست‌توده سوروف برنجی (E.colonum)، به‌ترتیب 33، 35، 39، 53 درصد کاهش تعداد و 51، 59، 90، 92 درصد کاهش زیست‌توده ارزنی گونه S.glauca و در نهایت به‌ترتیب 53، 61، 66، 58 درصد کاهش تعداد و 87، 90، 92، 87 درصد کاهش زیست‌توده ارزنی گونه S. verticillata بود. در مقایسه کلی بین تیمارها، بیشترین کارایی کنترل سوروف (E. crus-galli) با بیش از 90 درصد کاهش تعداد و زیست‌توده علف‌هرز را تیمارهای فلوآزیفوپ-پی-بوتیل و کوئیزالوفوپ-پی-اتیل در مقادیر 600 و 650 میلی‌لیتر در هکتار و پس از آن کوئیزالوفوپ-پی-اتیل 550 میلی‌لیتر در هکتار (با 79-71 درصد کاهش) داشتند. در کنترل سوروف برنجی، بیشترین کارایی (با بیش از 70 درصد کاهش) را تیمارهای فلوآزیفوپ-پی-بوتیل، کوئیزالوفوپ-پی-اتیل در مقادیر 600 و 650 میلی‌لیتر در هکتار، ستوکسیدیم و کلتودیم داشتند. در کنترل ارزنی S. glauca، به جز تیمار کوئیزالوفوپ-پی-اتیل 500 میلی‌لیتر در هکتار، کلیه تیمارها به‌طور میانگین بیش از 80 درصد کاهش زیست‌توده علف‌هرز را در سه استان موجب شدند. کاهش زیست‌توده ارزنی S. verticillata نیز در کلیه تیمارها‌ بیش از 85 درصد بود. بیشترین افزایش عملکرد بادام‌زمینی نسبت به شاهد، در گیلان با کاربرد کوئیزالوفوپ-‌پی-اتیل 600 میلی‌لیتر در هکتار، کلتودیم، کوئیزالوفوپ-‌پی-اتیل 550 میلی‌لیتر در هکتار و ستوکسیدیم (به‌ترتیب 74، 73، 5/70 و 61 درصد نسبت به شاهد بدون کنترل)، در اردبیل با کاربرد کوئیزالوفوپ-‌پی-اتیل 600 میلی‌لیتر در هکتار، ستوکسیدیم، کوئیزالوفوپ-‌پی-اتیل 650 و 550 میلی‌لیتر در هکتار و فلوآزیفوپ-‌پی-بوتیل به‌ترتیب 162، 160، 156، 149 و 148 درصد و در گلستان با کاربرد کلتودیم و کوئیزالوفوپ-‌پی-اتیل 550 و 600 میلی‌لیتر در هکتار و ستوکسیدیم به‌ترتیب 297، 297، 261 و 243 درصد به‌دست آمد.نتیجه‌گیری: کاربرد علف‌کش کوئیزالوفوپ-پی-اتیل 8.8%EC به‌میزان 600 میلی‌لیتر در هکتار به‌صورت برگ‌پاش در مرحله 2 تا 4 برگی علف‌های‌هرز باریک‌برگ خانواده گندمیان، برای کنترل علف‌های‌هرز باریک‌برگ در مناطق مختلف و بهبود عملکرد بادام‌زمینی، مؤثر ارزیابی شد.

Keywords