Sakarya Tıp Dergisi (Sep 2021)
Siber Zorbalık Üçgeni Ölçeği: Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması
Abstract
Amaç: Çevrimiçi iletişimin giderek artan kullanımı günümüz dünyasında çocukların psiko-sosyal durumunu etkileyen siber zorbalık olgusunu daha riskli hale getirmektedir. Siber zorba ve siber kurban olma durumlarını ölçmenin yanı sıra bu ölçek siber seyirci olma durumunu da ele almaktadır. Siber seyirci alt boyutunun ölçülebilmesi hem problemin kapsamlı bir şekilde tanımlanmasına hem de önleyici programlar için yol gösterici olması amacıyla tanımlayıcı, korelasyonel ve metodolojik olarak Siber Zorbalık Üçgeni Ölçeği’nin Türkçe’ye uyarlamak ve psikometrik özelliklerini incelemek amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntemler: Bu çalışma, tanımlayıcı, korelasyonel ve metodolojik desendedir. Ocak 2018-Eylül 2019 tarihleri arasında 9-17 yaş aralığındaki 1256 çocuk ile gerçekleştirilmiştir. Veri toplama aşamasında sosyodemografik form ve Siber Zorbalık Üçgeni Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri, Cronbach alfa ve madde toplam puan analiz edilmiştir. Bulgular: Ölçek 35 madde ve üç alt boyuttan oluşmaktadır. Üç alt ölçeğin toplam varyansın %57'sini açıkladığı bulunmuştur. Açıklayıcı Faktör yükleri birinci alt boyut için 0.41-0.66, ikinci alt boyut için 0.38-0.64 ve üçüncü alt boyut için 0.64-0.73 arasındadır. Ölçeğin toplamı için Cronbach alfa katsayısı 0.87, alt ölçekler için Cronbach alfa değerleri: siber kurban için 0.66, siber zorba için 0.80, siber seyirci için 0.87’dir. Sonuç: Siber Zorbalık Üçgeni Ölçeği, Türk çocukları örneklemi için geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olduğu bulunmuştur. Bu ölçek, çocukların deneyimlerini üç boyutlu olarak ele alarak kapsamlı bir şekilde değerlendirebilir. Koruyucu ve önleyici çalışmalar için yön gösterici nitelikte kullanımı kolay bir ölçektir.
Keywords
