هیدروژئومورفولوژی (Dec 2023)

تعیین تغییرات هیدرولوژیکی طالقان‌رود بر اساس شاخص‌های IHA

  • مهناز رضایی,
  • سمیه خالقی,
  • محمد مهدی حسین زاده

DOI
https://doi.org/10.22034/hyd.2023.58352.1707
Journal volume & issue
Vol. 10, no. 37
pp. 157 – 139

Abstract

Read online

هدف این پژوهش، بررسی عوامل موثر بر تغییرات هیدرولوژی رودخانه طالقان‌رود پرداخته شده است. در این پژوهش از روش‌های توصیفی-تحلیلی استفاده شده است. مهم‌ترین داده‌های تحقیق شامل تصاویر ماهواره لندست 5 و 8، مدل رقومی ارتفاعی 30 متر SRTM، اطلاعات اقلیمی ایستگاه سینوپتیک طالقان و اطلاعات سه ایستگاه هیدرومتری منطقه بوده است. همچنین مهم‌ترین ابزارهای مورد استفاده در تحقیق ArcGIS، ENVI و SPSS بوده است. با توجه به موضوع مورد مطالعه، این تحقیق در چند مرحله انجام شده است که در مرحله اول به ارزیابی روند تغییرات کاربری اراضی، در مرحله دوم به ارزیابی تغییرات عناصر اقلیمی و در مرحله سوم با استفاده از شاخص‌های IHA به ارزیابی تغییرات هیدرولوژیکی رودخانه طالقان پرداخته شده است. نتایج این تحقیق نشان داده است که در طی سال‌های 1379 تا 1396، میانگین دمای منطقه دارای روند افزایشی و سطح پوشیده از برف منطقه دارای روند کاهشی بوده است. همچنین تحت تاثیر روند افزایشی جمعیت، کاربری نواحی انسان‌ساخت دارای روند افزایشی و کاربری باغات و مراتع دارای روند کاهشی بوده است. همچنین مجموع نتایج این تحقیق نشان داده است که تحت تاثیر تغییرات اقلیم و تغییرات کاربری اراضی، دبی رودخانه طالقان از نظر تمامی شاخص‌های IHA، دارای روند کاهشی معناداری بوده است. همچنین در بین ایستگاه‌های منطقه، ایستگاه گلینک که در پایین-دست سایر ایستگاه‌ها قرار دارد، با تغییرات بیش‌تری مواجه شده است.

Keywords