Iranian Journal of Information Processing & Management (Sep 2022)
تبیین نقش حکمرانی در توسعه نظام نوآوری فناورانه اینترنت اشیا در ایران
Abstract
استفاده فراگیر از فناوری اینترنت اشیا به‌عنوان یکی از فناوریهای دیجیتال ذیل انقلاب صنعتی چهارم، وابستگی حیاتی به این فناوری طی سالهای آینده را به سطح بسیار بالایی خواهد رساند. علیرغم ظهور و بروز فرصت‌های بی‌نظیر برای رشد و توسعه اجتماعی و صنعتی ناشی از به‌کارگیری این فناوری، در صورت برخورد انفعالی کشورها با این امر، تهدیدهای بسیار جدی مانند نقض حریم خصوصی، ایمنی و امنیت عمومی و امثال آن در برابر ما قرار خواهد گرفت. در این پژوهش، با تکیه‌بر رویکرد توصیفی-پیمایشی در تحلیل تاریخی تحقیق و توسعه‌اینترنت اشیا در ایران، طی تقریبا یک دهه اخیر، به تبیین نقش حکمرانی و ارتباط کارکردهای آن از منظر سیاست‌گذاری، تنظیمگری، تسهیلگری، و تأمین‌کنندگی پرداخته شده است. به طور خاص، فرایندهای کلیدی در نظام نوآوری اینترنت اشیا مانند توسعه و انتشار دانش، تجربه‌های کارآفرینانه، بسیج منابع، شکل‌گیری بازار، اثرگذاری در مسیر تحقیق، کسب مشروعیت، و ایجاد آثار خارجی مثبت، مورد توجه قرار گرفته است. در این راستا یافتههای پژوهش پس از انجام 21 مصاحبه عمیق با نمایندگانی از اجزای ساختاری نظام نوآوری اینترنت اشیا، شامل بازیگران، نهادها، شبکه‌ها، و توسعه‌دهندگان دانش و محصولات، طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی مورد تحلیل قرار گرفته است. از مهم‌ترین نتایج این پژوهش، می‌توان به کشف و تبیین ارتباط مستقیم، معنی‌دار، و قابل‌توجه میان کارکردهای حکمرانی با شاخص‌های احصاکننده فرایندهای کلیدی و هفتگانه موجود در نظام نوآوری اینترنت اشیا کشور اشاره نمود. موضوعی که افق تحقیقاتی نوین و ادبیات قابل‌توجهی در اختیار پژوهشگران علاقه‌مند به این حوزه قرار میدهد، و نیز راهکارهای عملی برای سیاست‌گذاران توسعه فناوری در سطح کشور به همراه دارد.
Keywords
