Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi (Jul 2019)
Yaşayan Alan: Prusias ad Hypium Antik Kentinde Yabani Ot Türleri
Abstract
Bitkiler bağlı oldukları topraklarda gelişip çoğalarak bulundukları alanı kaplama yeteneği gösteren, ilgili oldukları alan hakkında değerli bilgiler sağlayan ve bu alanlara göre olumlu veya olumsuz etkiler sergileyebilen canlılardır. Bu nedenle bulundukları alanlarda varlıklarının ve etkilerinin tespiti önemlidir. Arkeolojik alanların sürdürülebilirliğini etkileyen en önemli faktörlerden biri de bu alanlarda görülen bitki türleridir. Arkeolojik alanların sürdürülebilirliği için pek çok önlem alınmasına rağmen, yaşayan alan olarak nitelendirilebilecek bu alanlarda bulunan bitki türleri ile ilgili çalışmalar Türkiye’de sınırlıdır. Bu çalışma bilinen tarihi MÖ III yy'a kadar dayanan ve Düzce’nin 8 km kuzeyinde bulunan Prusias ad Hypium antik kentin I. derece sit alanında bulunan otsu bitki türlerinin belirlenmesi konusunda 2018 -2019 yılları arasında yürütülmüştür. Alan çalışmaları sonuçlarına göre 22 familyadan 57 farklı bitki türü tespit edilmiştir. Tespit edilen türler en fazla Asteraceae (9 tür) familyasında belirlenirken, bu familyayı sırasıyla Fabaceae (6 tür), Lamiaceae (5) ve Poaceae (5) takip etmiştir. Belirlenen 21 tür çok yıllık (P), 17 tür tek yıllık (A), 2 tür iki yıllık (B) ve 17 tür ise farklı yaşam süresine (A/B, A/P, A/B/P, B/P) sahiptir. En fazla rastlanılan türler ise Primulaceae familyasından Anagallis arvensis L. (% 96,43), Fabaceae familyasından Medicago arabica (L.) Huds. (% 93) ve Poaceae familyasından Cynodon dactylon (L.) Pers. (% 82,14) türleridir. Prusias ad Hypium antik kent alanında yabani bitki türlerinin belirlenmesi konusu ilk kez bu çalışma ile ele alınmıştır. Dolayısıyla tespit edilen türler ilgili alan için ilk verileri sağlamaktadır. Ayrıca bu çalışmada tespiti yapılan bitki türlerine göre türlerin antik kent alanına olumlu / olumsuz etkileri genel olarak değerlendirilmiştir. Bu değerlendirmeler sadece Prusias ad Hypium antik kent alanı için değil, tüm arkeolojik alanlarda bitkilerin olası etkileri hakkında önemli bilgiler sağlar. Son olarak bu çalışma verilerinin elde edilmesinden sonra antik kent alanında kazı çalışmaları başlamıştır. Dolayısıyla veriler ilgili alandan gelecek yıllarda yapılabilecek benzer bir çalışma ile karşılaştırma olanağı sağlayabilir.
Keywords
