پاسخ توده‌های بومی گیاه دارویی شنبلیله (Trigonella foenum-graecum L.) به کاربرد بیوچار در شرایط کم‌آبیاری

Abstract

به‌منظور بررسی تأثیر کاربرد بیوچار بر رشد و عملکرد توده‌های بومی گیاه دارویی شنبلیله (Trigonella foenum-graecum L.) در شرایط کم‌آبیاری، آزمایشی در سال 1394 در مزرعه‌ی تحقیقاتی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی ایران در شهر کرج اجرا گردید. بدین منظور شش توده‌ی بومی پاکوتاه دزفول، شوشتر، اردستان، رهنان، یزد و خمینی‌شهر در شرایط عدم‌کاربرد و کاربرد بیوچار در دو دور آبیاری 4 و 8 روز با استفاده از آزمایش اسپلیت پلات فاکتوریل درقالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل نشان داد کاربرد بیوچار در هر دو دور آبیاری عملکرد دانه، وزن صد دانه و تعداد شاخه‌ی اصلی و فرعی در بوته را افزایش می‌دهد. با وجود پاسخ متفاوت توده‌ها، اثر کاهشی افزایش دور آبیاری بر عملکرد دانه، وزن صد دانه، ارتفاع بوته و تعداد شاخه‌ی اصلی و فرعی در بوته در تمام توده‌ها مشاهده شد. میانگین تعداد غلاف در بوته و تعداد دانه در غلاف تحت تأثیر اثرات متقابل تیمارها قرار نگرفتند. روند مشابه تغییرات وزن صد دانه و عملکرد دانه تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی نشان می‌دهد که کاربرد بیوچار عملکرد را با افزایش وزن دانه، تا با افزایش تعداد غلاف در بوته و تعداد دانه در غلاف، افزایش داده است. در میان توده‌ها، رهنان بیشترین عملکرد دانه، وزن صد دانه و تعداد غلاف در بوته را به خود اختصاص داد.

Keywords

• اکوتیپ؛ بیوچار
• دور آبیاری
• شنبلیله
• عملکرد و اجزای عملکرد