Erciyes İletişim Dergisi (Jul 2020)
Dasein’ı Filmozofik Düşünmek: Bir Film-Zihin Olarak ‘Hayat Ağacı’
Abstract
İnsan, dünyada varolduğundan beri varlığına anlam kazandırmanın yollarını aramıştır. Bu doğrultuda felsefe, sanat ve kültürde varlığın anlamı açıklanmaya çalışılmıştır. Fakat zamanla varlık gizlenmiş, unutulmuş ve görünmez olmuştur. Heidegger’in varlığın unutulması olarak nitelendirdiği bu durum, Balázs’a göre kameranın icadıyla değişmeye başlamış ve filmler varlığı yeniden görünür kılmıştır. Kracauer’un ifadesiyle sinema “kaydetme” ve “ifşa etme” işlevleriyle varlıkları “oluş” halinde göstermenin temel aygıtıdır. Teknik olanaklarıyla insan varlığını açığa çıkaran film, Frampton’ın filmozofik olarak nitelendirdiği düşünme biçimiyle varlığı düşüncenin merkezine yerleştirir. Filmozofi, yalnızca tekniğe ya da dramatik yapıya odaklanan yaklaşımları aşarak yeni bir film retoriği geliştirmeyi amaçlamaktadır. Bütün bu argümanlardan hareket eden bu çalışmanın temel sorunsalı, sinemanın unutulan ve görünmeyen Dasein’ı ‘kaydetme’ ve ‘ifşa etme’ fonksiyonlarıyla görünür kıldığı; dramatik yapısı ve sinematografik ögelerle düşüncenin merkezine yerleştirmesidir. Çalışmanın amacı, Dasein’ı film-zihnin nasıl düşündüğünü ortaya koymaktır. Bu doğrultuda ‘Hayat Ağacı’ filmi, filmozofik yöntemle ele alınmıştır. Çalışmada filmin “varlık, Dasein, ölüm, yaşam, evren ve Tanrı” gibi varoluşsal problemler üzerine tefekküre dayalı bir film-düşünme gerçekleştirdiği sonucuna ulaşılmıştır.
Keywords
