Türkiye Yükseköğretim Sisteminde Eğitimin Getirileri: Ampirik Bir Uygulama

Abstract

Bu araştırma üniversite de çeşitli bölümlerde yapılan sosyal ve bireysel eğitim yatırımlarının getiri oranlarını hesaplamayı amaçlamaktadır. Araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Çalışma gurubunu, on beş farklı yükseköğretim bölümünden mezun olup İstanbul’da özel sektörde ücretli olarak çalışan 795 kişi oluşturmaktadır. Maliyetlere ilişkin veriler YÖK’ün 1997 yılında yaptığı araştırmadan, kazançlara ilişkin verilerse araştırmacı tarafından geliştirilen anket aracılığıyla elde edilmiştir. Araştırmada sosyal ve bireysel getiriler kısa-yol yöntemiyle hesaplanmıştır. Ayrıca maliyet-fayda analizinde kullanılan yöntemlerden olan fayda-maliyet oranı ile üniversite yatırımının sosyal ve bireysel açıdan verimliliği test edilmiştir. Araştırmada şu bulgulara ulaşılmıştır: Tüm bölümlerde sosyal getiri oranları %5 -%14,8; bireysel getiriler %12,3 -%18,5 arasında değişmektedir. Üniversite eğitiminin sosyal getiri oranı %8,9, fayda-maliyet oranı 11,93; bireysel getiri oranı %16,6, fayda-maliyet oranı 15,17’dir. Cinsiyetler açısından anlamlı farklılık görülmemiştir. Bireysel getiri oranı kadınlar için %16,3, erkekler için %16,6 bulunmuştur. Bu hesaplamalar tüm Türkiye çapında ve bütün eğitim tür ve düzeylerinde daha geniş bir örneklem üzerinde yapılmalıdır.

Keywords

• eğitimin getirileri
• eğitimde maliyet fayda analizi
• yükseköğretimin getirileri