Rola słowa Bożego w modlitwie osobistej i liturgicznej wspólnot cenobickich według „Reguły” Pachomiusza i „Asketikonu” Bazylego Wielkiego

Abstract

Teksty źródłowe dla wczesnego cenobityzmu wskazują, iż codzienny kontakt z Pismem stanowił fundament monastycznej koinônii. Artykuł stanowi próbę ukazania najistotniejszych form obecności słowa Bożego w modlitwie wspólnot pachomiańskich i bazyliańskich oraz ich rolę w formacji mnichów i w rozwoju koinônii. Dla analizy teologicznej wybrane zostały teksty normatywne pierwszych wspólnot cenobickich. W Regule Pachomiusza oraz w Asketikonie Bazylego Wielkiego czytamy o wskazaniach dotyczących nauki modlitwy. Ważnym elementem formacji było pamięciowe opanowanie niektórych ksiąg Pisma Świętego. Praktyka ta umożliwiała braciom czynne zaangażowanie się w modlitwie wspólnotowej i przysposabiała do modlitwy nieustannej (medytacji), polegającej na mówieniu (głośno lub półgłosem) z pamięci słów Pisma lub na czytaniu fragmentów biblijnych z kodeksów i na zgłębianiu ich wewnętrznej treści. W ten sposób słowa Pisma zapamiętane, recytowane i rozważane miały być dla cenobitów pierwszą (niektórzy mówią nawet: jedyną) regułą oraz pokarmem duchowym, koniecznym do życia zgodnym z wolą Boga oraz umacniającym jedność wśród braci.

Keywords

• koinônia
• liturgia
• medytacja
• modlitwa
• psalmy
• słowo Boże