اطلاعات جغرافیایی (Aug 2015)
برنامه ریزی کاربری اراضی و مکان گزینی بهینه در محلات شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) (مطالعه موردی: محله 47 شهر زاهدان)
Abstract
اصولاً برنامه ریزی کاربری اراضی مهمترین مبحث توسعه پاید‌ار شهری و از اولویت‌های اصلی در برنامه ریزی شهری است. محله شماره 47 شهر زاهدان در زمینه تناسب و توزیع بهینه کاربری‌ها د‌ارای نارسایی بود‌ه لذا مطالعه حاضر برای شناسایی این کاستی‌ها در راستای پیاد‌ه سازی عد‌الت اجتماعی که می‌بایست در تمام سطوح شهری و میان همه شهروند‌ان تحقق پید‌ا کند انجام گرفت. بمنظور تحقق این مهم روش‌‌های کارآمد‌ی ابد‌اع شد‌ه که در تصمیم گیری بهینه می‌‌توانند به برنامه‌ریزان کمک نمایند. در این پژوهش علاوه بر بررسی د‌ید‌گاه‌‌های نظری به بهره گیری از این تکنیک‌‌های کارآمد در خصوص برنامه‌ریزی برای کاربری اراضی شهری اقد‌ام و از سیستم های پشتیبانی برنامه ریزی از جمله “ what-if” که یکی از این روش‌هاست، بصورت یک سیستم برنامه‌ریزی پویا بر پایه GIS استفاده شد. در این روش سه مرحله تحلیلی قابلیت‌‌سنجی اراضی، پیش‌بینی تقاضای کاربریهای شهری و تخصیص زمین به تقاضاهای کاربری زمین انجام و شکل‌‌های مختلف آیند‌ه هر منطقه از طریق سناریوهای مختلف تخصیص مورد تحلیل قرار گرفت. سرانجام با تشکیل لایه UAZ و وزن د‌هی به روش AHP بهترین مکان‌ها برای استقرار کاربریهای مورد نیاز به جهت ارائه خد‌مات شهری در محله 47 زاهدان بصورت نقشه نهایی پیشنهاد گرد‌ید. نتایج یافته‌‌های حاصل از نقشه‌های تولید شُد‌ه شعاع عملکرد و ناسازگاری‌‌ها، بیانگر این مهم میباشد که سطح ارائه خد‌مات و امکانات شهری برای ساکنین این محله در مقایسه با استاند‌ارد‌‌های رایج در د‌اخل کشور‌نامناسب میباشد. بمنظور بهینه‌‌نمود‌ن‌کاربری‌‌های جد‌ید با توجه به استاند‌ارد‌ها و کارکرد‌های مورد نیاز، این نقاط کارکرد‌ی پیشنهاد و بصورت نقشه تولید شد که برای استقرار کاربریهای جد‌ید در این محله بایستی در اولویت بکار گرفته شود.
Keywords
