نشریه مهندسی معدن (Mar 2023)

مقایسه نتایج وارون‌سازی داده‌های ژئوالکتریکی و لرزه‌نگاری انکساری به منظور تعیین پتانسیل زمین‌لغزش در محدوده آزادراه تهران- شمال

  • اسما بیابانی,
  • میثم عابدی,
  • غلامحسین نوروزی,
  • مسعود مجرب

DOI
https://doi.org/10.22034/ijme.2022.554389.1917
Journal volume & issue
Vol. 18, no. 58
pp. 75 – 87

Abstract

Read online

محدوده لغزشی مورد بررسی در البرز مرکزی و جنوب راندگی شمال تهران با جهت شیب به سمت شمال قرار گرفته است. وجود این راندگی سبب قرارگیری واحدهای متفاوت توف و کنگلومرا در کنار هم شده است‌. سنجش‌های مقاومت‌ویژه الکتریکی با برداشت 31 سونداژ الکتریکی در محدوده مورد مطالعه بر روی چهار نیمرخ طراحی شده است. بیشینه فرستنده‌های جریان تا عمق 600 متر انجام پذیرفته است. روش برداشت داده‌ها بر اساس آرایه شلومبرژه با فواصل داده‌برداری یکسان است. روش‌های سونداژزنی الکتریکی به علت تطابق خوبی که با اطلاعات زمین‌شناسی، چاه‌پیمایی و نمونه‌های مغزه‌ای نشان می‌دهند مورد استفاده قرار می‌گیرند. بر مبنای مدلسازی ژئوالکتریکی، مقاطع مقاومت‌ویژه الکتریکی سطح زمین لغزش تهیه شد. برای استخراج مدل دقیق‌تری از سطح زمین لغزش، برداشت لرزه‌نگاری انکساری نیز در طول سه نیمرخ و فاصله بین گیرنده‌ها (ژئوفون‌ها) 8 تا 10 متر در نظر گرفته شد که با طراحی 9 شوت (چشمه) لرزه‌ای بر روی هر نیمرخ، زمان رسید اولین پرتوی لرزه‌ای برای مدل‌سازی به کار گرفته شد. بر روی هر نیمرخ فاصله دورافت‌ها از اولین ژئوفون 30 و 50 متر فرض شد. با مدل‌سازی وارون زمان سیر پرتوهای لرزه‌ای بر اساس مسیر حرکت پرتو از چشمه به ایستگاه، مدل سرعت امواج اولیه تصویر شد. به طور ویژه با تمرکز بر مقایسه مدل‌سازی وارون این دو روش ژئوفیزیکی سعی شد که مدل زیرسطحی دقیق سطح زمین‌لغزش احتمالی از روی مدل‌های مقاومت ویژه الکتریکی و سرعت انتشار امواج لرزه‌ای ارایه شود.

Keywords