تربیت اسلامی (Feb 2009)
بررسی انسان‌شناسی اسلامی و انسان‌شناسی وجودگرا و مقایسه آنها
Abstract
در این پژوهش، انسان از بعد ماهیت، آزادی و اختیار، مسئولیت، خودآگاهی و انسان کامل از دیدگاه دو مکتب اسلام و وجودگرا بررسی شده است. اسلام انسان را موجودی دوبعدی با فطریات و سرشت مشترک و آزادی و اختیار در انتخاب سرنوشت خویش معرفی می‌کند؛ اما مکتب وجودگرا برای انسان هیچ‌گونه سرشت مشترکی قایل نیست و آن را مغایر با آزادی فردی می‌داند. مکتب وجودگرا آزادی را حق انسان دانسته، با داشتن همین آزادی، او می‌تواند سرنوشت خود را آن طور که می‌خواهد، بدون هیچ معیار خاصی تعیین کند و در نتیجه، او فقط در مقابل خود مسئول است؛ در حالی که مکتب اسلام آزادی را حق انسان می‌داند تا با انتخاب‌های خویش و بر اساس الگوی معرفی‌شده (انسان کامل) سرنوشت خود را تعیین کند و در نتیجه، در مقابل خدا، خود و خلق مسئول و پاسخگوست. مکتب اسلام به اجتماع توجه دارد و توجه به فرد در بطن جامعه است و با تک‌روی و خودمحوری مخالف است؛ در حالی که وجودگرایان ملحد فردگرا بوده، تأمین منافع فردی را اصل می‌دانند و در واقع فردپرور هستند و به کل و منافع جمعی کمتر توجه دارند.
