پژوهش های کاربردی در گیاهپزشکی (Mar 2023)
بررسی سمیت و اثرات رفتاری ایندوکساکارب، ولیامتارگو و پروفنوفوس روی زنبور پارازیتوئیدHabrobracon hebetor در شرایط آزمایشگاهی
Abstract
زنبورهای جنسHabrobracon از مهمترین پارازیتوئیدهای تعدادی از آفات بالپولکی میباشند. کارایی پارازیتوئیدها میتواند به وسیله کاربرد حشرهکشها تحت تاثیر قرار گیرد. جهت استفاده توام عوامل کنترل زیستی و شیمیایی در مدیریت آفات، شناخت اثر و انتخابی بودن آفتکشها بر روی عوامل کنترل زیستی ضرورت دارد. در این بررسی، اثر کشندگی و غیرکشندگی حشرهکشهای ایندوکساکارب، ولیامتارگو و پروفنوفوس روی مراحل مختلف زیستی و برخی پارامترهای رفتاری این پارازیتوئید مورد بررسی قرار گرفت. غلظت توصیه شده مزرعهای حشرهکشهای ولیامتارگو و پروفنوفوس باعث ایجاد مرگومیر 100 درصد روی حشرات کامل شدند. مقادیر LC50 حشرهکشهای ایندوکساکارب، ولیامتارگو و پروفنوفوس بر روی حشره کامل به ترتیب 5/172، 4/4 و 9/2 میلیگرم ماده موثره بر لیتر بود. نتایج نشان داد در بین ترکیبات مورد آزمایش، پروفنوفوس بالاترین سمیت را روی حشرات کامل داشت. غلظتهای توصیه شده مزرعهای ایندوکساکارب و ولیامتارگو روی مراحل نابالغ زنبور پارازیتوئید سمیت پایینی داشتند. اثر LC30حشرهکشهای مذکور بر روی واکنش تابعی به عنوان یک شاخص مهم رفتاری پارازیتوئیدها هم مورد مطالعه قرار گرفت. واکنش تابعی در شاهد و تیمارها از نوعII تعیین شد و بیشترین و کمترین نرخ حمله به ترتیب در تیمارهای شاهد و پروفنوفوس مشاهده گردید. همچنین بیشترین و کمترین زمان دستیابی هم به ترتیب در تیمارهای پروفنوفوس و شاهد با مقادیر 992/0 و 507/0 ساعت مشاهده شد. بررسی اثر غلظت LC30 این سه حشرهکش بر رفتار جهتیابی زنبور پارازیتوئید با استفاده از دستگاه الفکتومتر نشان داد که زنبور پارازیتوئید، لاروهای تیمار نشده را به لاروهای تیمار شده ترجیح میدهد. نتایج نشان داد که پروفنوفوس اثرات منفی بر روی زنبورهای پارازیتوئید دارد. با توجه به سمیت بالای ولیامتارگو روی حشرات کامل زنبور به نظر میرسد ایندوکساکارب میتواند حشرهکش مناسبتری برای استفاده در برنامههای مدیریت تلفیقی آفات باشد.
Keywords
