Pizhūhish dar Bihdāsht-i Muḥīṭ. (May 2024)
ارزیابی کیفیت آب رودخانه تجن (ساری) با استفاده از شاخص‌های کیفی NSFWQI و IRWQISC
Abstract
زمینه و هدف: آلودگی آب سطحی در دهه های اخیر به‌عنوان یک تهدید جدی برای انسان و محیط‌زیست تلقی می شود، به همین دلیل بررسی شرایط کیفیت آب از اهمیت ویژه ای برخوردار است. مواد و روش ها: این پژوهش با هدف ارزیابی کیفیت آب رودخانه تجن با استفاده از شاخص های کیفی سازمان بهداشت ملی آمریکا (NSFWQI) و شاخص کیفیت آب سطحی ایران (IRWQISC) انجام گرفته است. در این مطالعه 12 پارامتر کیفی آب شامل pH، مجموع مواد جامد معلق (TSS)، هدایت الکتریکی (EC)، کدورت (NTU)، نیترات، فسفات، آمونیاک، اکسیژن خواهی شیمیایی (COD)، اکسیژن خواهی بیوشیمیایی (BOD)، اکسیژن محلول (DO)، دمای آب و کلیفرم مدفوعی در چهارفصل مختلف در سه ایستگاه اندازه گیری شده است.یافته ها: بر اساس نتایج شاخص IRWQISC ، بدترین وضعیت کیفیت آب در ایستگاه پایین دست و در فصل زمستان با مقدار 38 و بهترین مقدار شاخص برای ایستگاه بالادست در فصل بهار با 84/6رخ داده است. همچنین بر اساس شاخص NSFWQI ایستگاه بالادست در فصل بهار با مقدار شاخص 80/7بهترین شرایط کیفی آب را دارد و در مقابل بدترین وضعیت کیفیت آب در ایستگاه پایین دست در فصل زمستان با مقدار 46/9 برآورد شده است. در محاسبه شاخص های کیفیت آب در هر دو شاخص کیفیت آب در ایستگاه بالادست خوب تلقی شده و از آن می توان در مصارف مختلف استفاده نمود. با پیشروی در طول مسیر رودخانه کیفیت آب با ورود فاضلاب و پساب کشاورزی به رودخانه افت می کند. این تغییرات در کیفیت آب در فصل زمستان شدیدتر بوده است.نتیجه گیری: کیفیت آب رودخانه تجن در اثر ورود پساب کشاورزی و فاضلاب به این رودخانه دستخوش تغییرات بسیاری شده است. این موضوع علاوه بر آسیب به سلامت انسان، محیط زیست را نیز دچار آسیب می کند. حل این مسئله نیازمند مدیریت صحیح فاضلاب و همچنین حفاظت این رودخانه به‌عنوان یک منبع تامین آب شیرین می باشد.
Keywords
