پژوهش ادبیات معاصر جهان (Feb 2021)
مطالعه تصویرشناختی غرب در سفر امریکا جلال آل‌احمد
Abstract
آدمیان از آن جهت که همواره تصویر خود را در آیینه‌ی «دیگری» جستجو می‌کنند، برای شناخت خویش و «دیگری»، به سفر می‌روند. در میان این سیاحت‌گران، کم نیستند ادیبان و اندیشه‌گرانی که ماحصل تجربیات سفرهای خود را در قالب سفرنامه‌ها ارائه کرده‌اند. آثار سفرنامه‌ای این سفرنامه‌نویسان که به نوعی سفیران فرهنگی در میان ملل مختلف هستند، نقطه‌ی تلاقی و مواجهه‌ی دو دنیای «خودی» و «دیگری» به شمار می‌رود. از این رو، بررسی تصویرشناختی آثار سفرنامه‌ای بازنمایی زوایای پنهان روابط «خودی» و «دیگری» را ممکن می‌سازد. جلال آل‌احمد در سفر امریکا (1380) در هیئت «دیگری» سرزمین میزبان را به نظاره می‌نشیند و از عرصه‌ی سیاست، فرهنگ و هنر گرفته تا روابط بیناانسانی را به بوته‌ی نقد و تحلیل می‌آورد. ما در این مقاله با تکیه بر مفهوم «دیگربودگی» که از خرده نظریه‌های مطالعات پسااستعماری به شمار می‌رود، درصدد خواهیم برآمد که آخرین سفرنامه جلال آل‌احمد را با رویکرد تصویرشناختی مورد بررسی قرار دهیم. همچنین مقاله حاضر در جستجوی تبیین این مسأله نیز خواهد بود که چگونه آل‌احمد در این سفرنامه توجیهات، مصادیق و مثال‌های فراوانی برای تأیید آراء نظری‌اش درباره‌ی «غرب» که عمدتاً در کتاب غرب‌زدگی (1341) بیان شده‌اند، ارایه کرده است.
Keywords
