Ankara Medical Journal (Jun 2018)
Yaşlılar için Katz Günlük Yaşam Aktiviteleri Ölçeği’nin Türkçe’ ye Uyarlanması ve Güvenilirliği
Abstract
Amaç: Yaşlanma; canlının olgunlaşma süreci tamamlandıktan sonra fizyolojik yedek kapasitelerinin giderek azaldığı, yıprandığı ve buna bağlı olarak yaşam fonksiyonlarının aksadığı bir süreci ifade eder. Yaşlanma, geri dönüşü olmayan bir şekilde fonksiyon ve yeterliliklerde kısıtlanmaya neden olur. Yaşlıların sağlık durumlarını değerlendirmenin en kolay yollarından biri, düşkünlüğü gösteren ve objektif veriler sağlayan fonksiyonel değerlendirmenin yapılmasıdır. Kronik hastalıklarda ve yaşlılarda tedavi ve prognozun değerlendirilmesinde kullanmak amacıyla 1963 yılında Katz ve arkadaşları tarafından Günlük Yaşam Aktiviteleri (GYA) İndeksi geliştirilmiştir. Bu çalışmada amacımız; Katz Günlük Yaşam Aktiviteleri Ölçeği’nin Türkçe’ ye uyarlanması ve güvenilirliğinin değerlendirilmesidir.Materyal ve Metot: Çalışma; Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Klinik Uygulamalar ve Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği Polikliniği ve İç Hastalıkları Polikliniği’nde yürütüldü. Çalışmaya 173 yaşlı hasta dahil edildi. Örneklem hacminin belirlenmesinde, ölçekte yer alan soru sayısının en az 5-10 katı olması gereği dikkate alınarak hareket edildi.Bulgular: Çalışmaya 173 yaşlı dahil edilmiş olup, bunların 109' u kadın (%63,00), 64'ü erkekti (%37,00). Yaş ortalamaları 74,17±6,71 olarak saptandı (Kadınların yaş ortalaması 74,73±7,04 iken erkeklerin yaş ortalaması 73,21±6,05) idi. Çalışmaya dahil edilen tüm yaşlı hastaların ortalama Katz skoru 5,14±1,50 olarak hesaplandı. Yaşlı hastalardan %60,00’ı tamamen bağımsızken, %8,70’si ağır işlev bozukluğuna sahipti. Ölçeğin Cronbach Alpha katsayısı 0,83 olup bu değer ölçeğin güvenilir olduğunu gösterdi.Sonuç: Çalışmamız; Katz Günlük Yaşam Aktiviteleri Ölçeği’nin Türkçe güvenilirliğini göstermektedir. Bu çalışmayla birlikte yaşlıların işlev bozukluklarının değerlendirilmesinde Katz İndeksi’nin kullanılabileceği kanaatindeyiz. ileceği kanaatindeyiz.
Keywords
