جغرافیا و مخاطرات محیطی (Mar 2024)
شناسایی و سنجش اهمیت شاخصهای سیاستگذاری فضایی مدیریت ریسک سیلاب روستایی
Abstract
سیاستگذاری فضایی در خصوص مدیریت ریسک سیلاب به یک سری اعمالی گفته میشود که برای دستیابی به یک راهحل منطقی در کاهش آسیبهای ناشی از سیلاب همچنین کاستن از گسترش سیلاب است. سیاستگذاری فضایی مدیریت ریسک سیلاب روستاها در تقاطع بسیاری از ملاحظات مدیریتی قرار دارد و به همین هنگام تدوین سیاستهای فضایی مدیریت ریسک سیلاب باید به شاخصهای متعدد اعم از محیطزیستی، اقتصادی، اجتماعی – فرهنگی، مدیریتی – نهادی و کالبدی (کاربری اراضی) که هر یک دارای تعداد زیادی گویه میباشند توجه نمود در همین راستا پژوهش حاضر به بررسی اهمیت هریک از این شاخصهای پنجگانه در تدوین سیاستگذاری فضایی مدیریت ریسک سیلاب در روستاها پرداخته است. با توجه به نوع هدف پژوهش که مقوله اهمیت شاخصها در سیاستگذاری فضایی است، جامعه آماری پژوهش را متخصصین امر اعم از اعضا هیئتعلمی متخصص در این راستا فارغالتحصیلان و دانشجویان دکتری با عنوان رساله مرتبط و مسئولین امر میباشند به همین منظور تعداد 70 نمونه انتخاب شده است. پرسشنامه مرتبط از منظر آنها دارای سطح روایی مطلوب و میزان پایایی با مقدار ضریب آلفای کرونباخ 97/0 است که سطح بسیار مطلوبی را نشان میدهد با توجه به نوع شاخصها و تعداد نمونه سعی بر آن گردید تا از طریق آزمونهای آماری آنوا[1] و جهت تکمیل عملکرد آن از آزمون آماری تعقیبی دانکن[2] استفاده شده است که نتایج این بررسی حاکی از آن است که شاخص محیطزیستی کمترین میزان اهمیت را با مقدار 9484/2 در طیف یک به همراه شاخص اقتصادی با مقدار 1056/3 قرار گرفته است. شاخصهای اجتماعی – فرهنگی با مقدار 2381/3 و مدیریتی – نهادی با مقدار 3105/3 هم سایه در طیف دو شدهاند و این دو شاخص (اجتماعی – فرهنگی و مدیریتی – نهادی) و تنها شاخصی که بهصورت مجزا در طیف آخر قرار گرفته و در طیفهای ماقبل جایگاهی ندارد شاخص کالبدی (کاربری اراضی) است که تنها با مقدار 4186/3 در گروه سوم قرار گرفته است و بیشترین زیرمجموعه را به خود اختصاص داده است که این امر نشان از اهمیت بیشتر این شاخص در بحث سیاستگذاری فضایی مدیریت ریسک سیلاب روستاها بوده است.
Keywords