Kwartalnik Filmowy (Jun 2015)
Od Caligariego do...?
Abstract
Ogłoszony w 1979 r. artykuł Barry’ego Salta From Caligari to Who? to pierwsza w historii studiów filmoznawczych poważna próba redefinicji pojęcia ekspresjonizmu. To także pierwsza otwarta krytyka dokonań dwojga czołowych monografistów kinematografii niemieckiej z okresu Republiki Weimarskiej: Siegfrieda Kracauera (Od Caligariego do Hitlera, 1947) i Lotte H. Eisner (Ekran demoniczny, 1952). Salt podważa wiarygodność pracy Kracauera – a pośrednio także i Eisner – jako dyskursu uwikłanego w politykę, wskazuje na jej liczne błędy merytoryczne i metodologiczne, które w konsekwencji doprowadziły do poważnych nieporozumień dotyczących stosowania pojęcia ekspresjonizmu, a jednocześnie postuluje, aby w badaniach nad ekspresjonizmem tradycyjną kategorię znaczeniową zastąpić kategorią estetyczną, precyzyjną i poddającą się weryfikacji. Artykuł Salta, jakkolwiek niepozbawiony niekonsekwencji, a w temperaturze polemiki pisany raczej emocjonalnie niż merytorycznie, pozostaje jednym z najważniejszych tekstów krytycznych poświęconych zarówno filmowi ekspresjonistycznemu, jak i kinematografii weimarskiej. Przekład tekstu From Caligari to Who?, „Sight & Sound” 1979, t. 48, nr 2, ss. 119-123. Copyright © British Film Institute 1979. Ze względu na ograniczenia praw autorskich artykuł jest dostępny tylko w wydaniu papierowym.
Keywords
