Η επίδραση του τύπου φυλακής στην επιθετικότητα και την ψυχική υγεία των κρατουμένων στις ελληνικές φυλακές

Abstract

Οι φυλακές διαφέρουν ως προς το βαθμό των «ελευθεριών» και της αυτονομίας του κρατουμένου. Στόχος της έρευνας είναι να διερευνηθεί η επίδραση του τύπου της φυλακής ως προς την αυτο-αναφερόμενη ψυχική υγεία και επιθετικότητα των εγκλείστων. Το συγκεκριμένο ερώτημα κρίνεται ως ιδιαίτερα επίκαιρο, καθώς πρόσφατη ήταν η κατάργηση του νομοσχεδίου για τη δημιουργία φυλακών υψίστης ασφαλείας τύπου Γ. Η υπόθεση υπό διερεύνηση είναι ότι όσο αυξάνει ο βαθμός «ασφάλειας» ή «αυστηρότητας» (δηλαδή στις κλειστές και δικαστικές φυλακές περισσότερο από τις αγροτικές), τόσο πιο πιθανό είναι οι κρατούμενοι να επιδεικνύουν εντονότερη επιθετικότητα ή και χειρότερη ψυχική υγεία. Για την εξέταση των παραπάνω, εφαρμόστηκε η πολυμεταβλητή ανάλυση συνδιακύμανσης, ελέγχοντας στατιστικώς την επίδραση της ηλικίας του κρατούμενου και το ύψος της ποινής. Ο τύπος της φυλακής βρέθηκε να έχει στατιστικά σημαντική επίδραση στην εχθρότητα και τη λεκτική βία (με υψηλότερα επίπεδα να καταγράφονται στις δικαστικές φυλακές), καθώς και στην κατάθλιψη (με χαμηλότερα επίπεδα στις αγροτικές φυλακές). Αντίθετα, μη στατιστικά σημαντική ήταν η επίδραση σε θυμό-σωματική βία και άγχος. Τα αποτελέσματα υπογραμμίζουν τη σημασία του περιβάλλοντος των φυλακών και την αναγκαιότητα περαιτέρω ενίσχυσης των αγροτικών φυλακών ή άλλων εναλλακτικών μορφών ποινής που θα ελαχιστοποιούν τους σωματικούς και ψυχολογικούς κινδύνους για τους κρατουμένους.

Keywords

• Άγχος
• Επιθετικότητα
• Κατάθλιψη
• Περιβάλλον φυλακής
• Τύπος φυλακών
• Ψυχική υγεία