Kur’an’da Hikmet Kavramı -Tefsirlere Göre Hikmet Ayetleri-

Abstract

Sözlükte bir şeye engel olmak, işi sağlam yapmak ve sağlamlaştırmak, sözde ve fiilde isabetli olmak ve her şeyi yerli yerine koymak gibi anlamlara gelen hikmet kelimesi Kur’an’da on dokuz ayette, yirmi defa geçmektedir. Hikmet kelimesi, geçtiği ayetlerde değişik anlamlar taşır. Müfessirlerin açıklamaları göz önünde bulundurulduğunda hikmet kelimesinin Kur’an’daki anlamlarıyla ilgili olarak şu yorumu yapmak mümkündür: Hikmetin bir ilmî, bir de amelî boyutu vardır. Hikmetin geçtiği ayetlerin tefsirini yaparken bazı müfessirler hikmetin ilim boyutunu, bazıları amel yönünü, bir kısmı da hikmetin ilim ve amelden ibaret olduğunu vurgulamışlardır. Hikmet, kişiyi güzel ameller yapmaya götüren, kişinin ahlâkının olgunlaşmasını sağlayan sağlam ve faydalı ilim ve anlayış manasındadır. Bu manasıyla hikmet, İslâm’daki iman-amel bütünlüğüyle de alâkalı bir kavramdır. Kur’an’a göre hikmete atfedilen ikinci ve önemli bir mana da nübüvvet ve vahyin uygulanması olan Sünnettir. Kur’an’da hikmete atfedildiğini düşündüğümüz diğer bir mana da Kur’an’ın kendisi ve Kur’an’da geçen hükümlerin açıklamalarıdır.

Keywords

• Kur’ân
• Hikmet
• Sünnet
• Müfessir
• Tefsir