آب و توسعه پایدار (May 2022)
تحلیل گفتمان قانون توزیع عادلانه آب در ایران
Abstract
با بروز بحران آب در ایران و ظهور پیامدهای متعدد آن، محققان علوم مختلف علل را بررسی و برای پیشگیری از آن راهکارهایی ارائه نمودند، اما اکثر آنها به روابط پیچیده و تعاملات بخش آب با نظامهای اجتماعی، سیاسی و اقتصادی وسیعتر نپرداخته‌اند. تحقیق حاضر بر این تفکر استوار است که برداشتهای متفاوتی در مورد مسئله آب در ایران وجود دارد و این تفاوت در معانی و برداشتها بر تصویب قوانین و اتخاذ سیاستهای آبی کشور مؤثر بوده است. در این تحقیق، با استفاده از روش تحلیل گفتمان و با تلفیق رویکردهای فرکلاف و لاکلا و موف، نظام معنایی موجود در قانون توزیع عادلانه آب بررسی شد. یافتهها در دو بخش تحلیل ویژگیهای متن قانون و بررسی ارتباط آن با شرایط اقتصادی، اجتماعی و سیاسی جامعه ارائه شد. نتایج حاکی از تأثیرپذیری این قانون از ارزشهای انقلابی و شرایط حاکم بر جامعه در سالهای ابتدایی پیروزی انقلاب اسلامی بود. ابهام در تعریف مفاهیم از جمله عدالت و مصالح عمومی، عدم باور به محدودیتها در منابع آبی و زودهنگام بودن بحران، عدم باور به موجودیت طبیعت و اکوسیستمهای زنده و غفلت از نقش عاملیت شهروندان، قانون توزیع عادلانه آب را به قانونی ناعادلانه تبدیل کرده است که حقوق طبیعت و نسلهای آینده را نادیده میگیرد.
Keywords
