بررسی مقاومت جمعیت‌های مختلف Trialeurodes vaporariorum (Hem.:Aleyrodidae) به ایمیداکلوپرید و تاثیر آن بر مقاومت Encarsia formosa (Hym.: Aphelinidae)

Abstract

سفیدبالک گلخانه، Trialeurodes vaporarium (westwood) یکی از مهم­ترین آفات گیاهی در ایران و جهان می­باشد. آفت­کش ایمیداکلوپرید نقش کلیدی را در کنترل این آفت بازی می­کند. در این پژوهش مقاومت جمعیت­های مختلفی از سفیدبالک گلخانه نسبت به ایمیداکلوپرید ((Confidor® SC35% و مقاومت تقاطعی نسبت به تیامتوکسام+لامبداسای­هالوترین و تیاکلوپرید+دلتامترین و تاثیر مقاومت به ایمیداکلوپرید بر مقاومت پارازیتوئید Encarsia formosa Gahan مورد ارزیابی قرار گرفت. سیزده جمعیت سفیدبالک گلخانه از مناطق مختلف کشور جمع­آوری و مورد آزمون قرار گرفتند. سفیدبالک­های جمع­آوری شده روی گیاه خیار رقم سوپر دومینوس در شرایط آزمایشگاهی در دمای ˚C25±2، رطوبت نسبی 10±70 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی پرورش داده شدند. زیست­سنجی به روش غوطه­وری برگ در محلول آفت­کش با 20 پوره سن دوم در هر تکرار انجام شد. بیشترین مقدار LC50 برای جمعیت VGR به میزان 2/856 میلی­گرم بر لیتر به دست آمد. توسعه مقاومت در تمام جمعیت­های مورد آزمایش مشاهده شد و فاکتور مقاومت از 54/2 تا 3/44 متغیر بود. همچنین، مقاومت تقاطعی نسبت به تیامتوکسام+لامبداسای­هالوترین وتیاکلوپرید+دلتامترین مشاهده شد. مقاومت سفیدبالک روی مقاومت پارازیتوئید تاثیری نداشت و تفاوت معنی­داری بین LC50 پارازیتوئید جمع­آوری­شده از مزرعه و پارازیتوئید پرورش یافته روی مقاوم­ترین سفیدبالک و جمعیت حساس مشاهده نشد. مقدار LC50 به دست آمده به­ترتیب 7/388، 7/324 و 7/317 میلی­گرم بر لیتر بود. نتایج حاصل نشان­دهنده افزایش مقاومت این آفت نسبت به ایمیداکلوپرید و لزوم اتخاذ تدابیر لازم و اعمال مدیریت جهت جلوگیری از گسترش مقاومت می­باشد.

Keywords

• مقاومت تقاطعی
• زیست‌ستجی
• فاکتور مقاومت
• سفیدبالک
• پارازیتوئید