بوم شناسی کشاورزی (Jan 2021)
بررسی عملکرد علوفه و جذب عناصر غذایی در کشت مخلوط جو (Hordeum vulgare L.) و خلر (Lathyrus sativus L.) تحت تأثیر هم‌زیستی با قارچ Glomus intraradices
Abstract
بهمنظور بررسی عملکرد علوفه و میزان جذب برخی عناصر غذایی در کشت مخلوط جو (Hordeum vulgare L.)- خلر (Lathyrus sativus L.) با کاربرد قارچ Glomus intraradices، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 10 تیمار و سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه در سال 1396 اجرا شد. فاکتور اول شامل الگوهای مختلف کشت (کشت خالص جو، کشت خالص خلر، 75 درصد خلر+ 25 درصد جو، 50 درصد خلر+50 درصد جو، 25 درصد خلر+ 75 درصد جو) و فاکتور دوم شامل تلقیح و عدم تلقیح با قارچGlomus intraradicesبودند. تراکم بهینه برای جو و خلر بهترتیب 300 و 250 بوته در مترمربع در نظر گرفته شد. در مرحله برداشت، عملکرد علوفه هر یک از گیاهان، عملکرد علوفه کل و میزان عناصر نیتروژن، فسفر، پتاسیم، آهن، روی، منگنز، منیزیم و کلسیم علوفه اندازهگیری شدند. نتایج آزمایش نشان داد بیشترین عملکرد علوفه خشک جو (3/483 گرم در مترمربع) به کشت خالص جو هم‌زیست شده با قارچ میکوریزا تعلق داشت که نسبت به کشت خالص جو تلقیح نشده 48/47 درصد افزایش نشان داد. همچنین بیشترین عملکرد علوفه خلر در کشت‌های خالص خلر تلقیح شده (5/637 گرم در مترمربع) و تلقیح نشده (2/629 گرم در مترمربع) حاصل شد و بعد از آن الگوی تلقیح شده 75 درصد خلر+ 25 درصد جو (4/508 گرم در مترمربع) واقع شد. بیشترین و کمترین میزان عناصر ماکرو و میکرو بهترتیب در کشت خالص خلر با کاربرد قارچ میکوریزا و کشت خالص جو تلقیح نشده با قارچ میکوریزا به‌دست آمد. همچنین در بین الگوهای مختلف کشت مخلوط، بیشترین میزان جذب عناصر غذایی به تیمار 75 درصد خلر+ 25 درصد جو تلقیح شده با قارچ میکوریزا مربوط بود. به‌طوری‌که، میزان جذب عناصر نیتروژن، فسفر، پتاسیم، آهن، روی، منگنز، منیزیم و کلسیم در 75 درصد خلر+ 25 درصد جو با کاربرد قارچ میکوریزا نسبت به کشت خالص جو تلقیح نشده بهترتیب 61/241، 90/193، 48/132، 47/126، 25/99، 27/128، 52/292 و 99/250 درصد بیشتر بود. بنابراین، با توجه به نتایج به‌دست آمده، کشت مخلوط 75 درصد خلر+ 25 درصد جو تلقیح شده با قارچ میکوریزا منجر به بهبود جذب عناصر غذایی و افزایش کیفیت علوفه حاصل نسبت به کشت خالص جو گردید.
Keywords
